تحلیل کمی و کیفی فرسایش در حوضه های آبریز جنوبی مشرف به شهر مشهد و پیامدهای زیست محیطی آن دکتر محمدجعفر زمردیان ، رامین رحیمی
- سال انتشار: 1391
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره: 10، شماره: 28
- کد COI اختصاصی: JR_GDIJ-10-28_012
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 140
نویسندگان
چکیده
بدیهی است که فرسایش دارای پیامدهای متعددی چون ازبین رفتن خاک، آلوده شدن آبها ،کاهش ظرفیت مخازن آب و پرشدن سدها،تهدید سلامت و تندرستی عمومی و... میباشد. لذا توجه به فرسایش و پیامدهای آن گام مهمی در جهت نیل به توسعهی پایدار است. منطقهی مورد مطالعه شامل حوضههای آبریز جنوب مشهد (طرق، مایان، دهبار و جاغرق) بوده و طبیعتا نتایج حاصل از فرسایش این حوضهها متوجه کلانشهر مشهد نیز میگردد. این حوضهها حدود ۴۲۹ کیلومترمربع وسعت دارند و از لحاظ ژئومورفولوژی بخشی از دامنهی شمالی ارتفاعات بینالود میباشند. از نظر لیتولوژی نیز شیستهای متامورفیک و فیلیت مشهد حدود ۹۰ درصد این حوضهها را پوشش دادهاند. چند گسل نیز منطقهی مورد مطالعه را تقطیع نمودهاند که معروفترین آن گسل سنگ بست- شاندیز است. این تحقیق بر پایهی روش تجربی. تحلیلهای کمی و کیفی و بررسیهای میدانی انجام گرفته و با توجه به ویژگیهای طبیعی منطقه (۹عامل زمینشناسی، خاک،آب و هوا، رواناب، توپوگرافی، پوشش گیاهی،کاربری اراضی، فرسایش سطحی خاک، فرسایش رودخانهای)، با استفاده از مدل ام پسیاک مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاصل با دادههای ایستگاههای رسوبسنجی مقایسه گردید. نتایج این بررسی حاکی از آن است که اولا حوضهی آبریز جاغرق نسبت به سایر حوضههای مورد مطالعه بیشترین فرسایش و رسوب را دارد. ثانیا مدل ام پسیاک در این منطقه به خوبی پاسخ میدهد. زیرا به عنوان نمونه مقدار رسوب برآورد شده در حوضهی جاغرق با مدل ام پسیاک ۵۳۱ تن در کیلومترمربع در سال بوده، در حالیکه در ایستگاه رسوبسنجی حوضه مربوطه ۵۴۷ تن در هکتار در سال میباشد. ثالثا مقدار فرسایش و رسوب در منطقهی مورد مطالعه رو به افزایش بوده و این امر حاصل تغییرات کاربری اراضی و دخل و تصرفهای انسانی میباشد. همچنین این افزایش فرسایش و رسوب نیز پیامدهای زیست محیطی را در منطقه به دنبال داشته است.کلیدواژه ها
حوضه آبریز, فرسایش, رسوب, MPSIAC, ایستگاه رسوب سنجی, زیست محیطیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.