بررسی طغیان آفت سن گندم بر مبنای ویژگی‎های دما در استان کردستان (مطالعه‎ی موردی: شهرستان بیجار)

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های جغرافیای طبیعی، دوره: 43، شماره: 76
  • کد COI اختصاصی: JR_JPHGR-43-76_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 99
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

غلامعلی مظفری

استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه یزد

محمدصادق عزیزیان

دانشجوی کارشناس ارشد اقلیم شناسی دانشگاه یزد

چکیده

اهمیت گندم به‎عنوان غذای اصلی مردم در کشور برکسی پوشیده نیست. استان کردستان یکی از قطب های تولید گندم کشور محسوب می‎شود. محصول گندم این استان نیز، مانند سایر نقاط گندم‎خیز کشور از آفت سن گندم در امان نبوده و این آفت هر ساله مقادیر زیادی محصول گندم این استان را نابود می‎کند. در این پژوهش، ویژگی‎های دما شامل دماهای میانگین، حداقل، حداکثر و میزان واحدهای گرمایی روزانه در پنج مقطع زمانی و رابطه‎ی آن با میزان گسترش آفت سن در طول سال‎های زراعی ۷۱-۷۰ تا ۸۲-۸۱ در سطح شهرستان بیجار مطالعه شد. نتایج پژوهش نشان می‎دهد که آفت سن گندم از نظر میزان جمعیت به شرایط دمایی وابسته است؛ در سال های زراعی که میزان دما و میزان واحدهای گرمایی در فصل بهار بالا بوده و تعداد روزهای یخبندان سالانه و تعداد روز‎های با یخبندان شدید به‎ویژه در فصول پاییز و زمستان سال قبل کم باشد، آفت به‎شدت طغیان می‎کند و برعکس. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی بین مقادیر سالانه واحد‎های گرمایی و میزان واحدهای گرمایی در دوره‎ی فعالیت آفت سن در فصل بهار با سطح مبارزه با آفت سن، یک همبستگی قوی و معنادار در سطح ۹۹ درصد را نشان می‎دهد. ضریب تبیین (R۲) به‎دست‎آمده، برای مقادیر سالانه واحد‎های گرمایی و میزان واحدهای گرمایی از زمان ریزش آفت سن در سطح مزارع تا زمان خاتمه‎ی مبارزه با آفت سن، برای شهرستان بیجار ۷۰ درصد محاسبه شد که اهمیت واحدهای گرمایی را در پیش‎بینی آفت سن در مدل رگرسیون نشان می دهد.

کلیدواژه ها

اقلیم شناسی کشاورزی, بیجار, یخبندان, سن گندم, واحدهای گرمایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.