بررسی تغییرات زمانی و مکانی خشک سالی هواشناسی (SPI) درحوزه آبخیز کارون
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: نشریه رویکردهای نوین در مهندسی آب و محیط زیست، دوره: 2، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_NAWEE-2-1_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 73
نویسندگان
دانش آموخته ی کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، گروه حفاظت آب و خاک، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
استاد، گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
استاد، گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
خشک سالی از ویژگیهای اصلی و تکرار شونده ی اقلیم های مختلف و هم چنین یکی از وقایع محیطی و بخش جدایی ناپذیر نوسانات اقلیمی است. سامانه های پایش در تدوین طرح های مقابله با خشکسالی و مدیریت آن از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد و به همین دلیل از شاخص های کمی موجود برای بیان این پدیده استفاده می گردد. از آنجا که این شاخص ها به صورت نقطه ای محاسبه می گردد، لازم است که به صورت مکانی پردازش شود. در این راستا از روش های میانیابی و از جمله زمین آمار استفاده می شود. در این پژوهش تحلیل و چگونگی تغییرات زمانی خشک سالی هواشناسی و همچنین قابلیت روش های کریجینگ، کوکریجینگ، عکس فاصله وزنی (IDW) و تابع شعاعی (RBF)، در تحلیل مکانی خشکسالی هواشناسی در کل حوزه آبخیز کارون مورد ارزیابی قرار گرفت. تحلیل خشک سالی با استفاده ازداده های بارندگی ۵۸ ایستگاه بارانسنجی و ۱۱ ایستگاه سینوپتیک با طول دوره آماری ۳۰ ساله در بازه زمانی ۶۶-۱۳۶۵ تا ۹۵-۱۳۹۴ با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده (SPI) انجام گرفت. سپس نقشه های خشکسالی تهیه و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که کمترین مقدار ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) مربوط به روش کوکریجینگ با مقدار (۳۲/۰)، و روش تابع شعاعی با مقدار (۳۴/۰)، و این روش به عنوان بهترین روش برای سال (۹۲-۱۳۹۱) می باشد. هم چنین سال (۸۷-۱۳۸۶)، بیشترین ایستگاه ها درگیر خشک سالی خیلی شدید و سال (۷۹-۱۳۷۸)، بیشترین ایستگاه درگیر خشک سالی شدید بودند. نتایج نشان داد که روش کوکریجینگ از دقت بالاتری نسبت به سایر روش ها در پهنه بندی خشک سالی برخوردار است.کلیدواژه ها
زمین آمار, شاخص SPI, ایستگاه بارانسنجی, خشکسالی, سامانه های پایشاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.