شبیه سازی عددی تغییرات آب و هوایی ایران با استفاده از الگوریتم شبکه های عصبی مصنوعی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهشهای تغییرات آب و هوایی، دوره: 4، شماره: 14
  • کد COI اختصاصی: JR_CCR-4-14_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 372
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مظفر فرجی

دانشجوی دکتری آب و هواشناسی، گروه آب و هواشناسی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز ایران

مجید رضایی بنفشه

استاد تمام آب و هواشناسی، گروه آب و هواشناسی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز ایران.

بهروز ساری صراف

استاد آب و هواشناسی، گروه آب و هواشناسی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز ایران

علی محمد خورشیددوست

استاد آب و هواشناسی، گروه آب و هواشناسی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز ایران.

چکیده

هدف از این مطالعه شبیه سازی عددی و پیش بینی تغییرات آب وهوای ایران با تاکید بر دو پارامتر اقلیمی دما و بارش است. روش مورد استفاده این تحقیق الگوریتم شبکه های عصبی مصنوعی برای شبیه سازی متغیرهای دما و بارش ۲۴ ساعته برحسب گام زمانی ماهانه در طی یک دوره ۳۱ ساله نسبت به دوره پایه است. از تحلیل مانوا برای مقایسه میانگین تغییرات دما و بارش طی دوره مشاهده شده ۲۰۲۰-۱۹۹۰ و دوره شبیه سازی شده ۲۰۵۰-۲۰۲۰ استفاده شده است. نتایج مقایسه نشان می­دهد، تفاوت معنی داری بین تغییرات دما و بارش ۲۴ ساعته در ایستگاه های هواشناسی منتخب در ایران وجود دارد. مربع جزئی اتا محاسبه شده، تغییرات بارش و دمای ثبت شده به ترتیب برابر۱/۴۲ و ۹/۱۷ درصد، تغییرات بارش و دمای شبیه سازی شده نیز به ترتیب برابر۶/۴۱ و ۱/۱۸ درصد می باشد. بیشترین و کمترین بارش مشاهده شده در ماه های مارس و ژوئیه رخ داده است. شبیه سازی­ها بیشترین و کمترین میزان بارش را برای ماه های مارس و اوت پیش­بینی کردهاند. همچنین بیشترین و کمترین میانگین دمای مشاهده شده به ترتیب در ماه های ژوئیه و ژانویه رخ داده و شبیه سازی ها نیز این مقادیر را برای همین ماه ها پیش بینی کرده اند. نتایج مقایسه ایستگاه های هواشناسی منتخب طی دوره های مذکور نشان داد، بیشترین و کمترین مقادیر بارش مشاهده شده به ترتیب در ایستگاه های رشت ۹۵/۱۰۹و یزد ۳۶/۴ میلی متر ثبت شده و شبیه سازی ها نیز برای همین ایستگاه ها ۴۶/ ۱۱۲ و ۶۳/۵ میلی متر پیش­بینی کرده اند. بیشترین و کمترین میانگین دمای مشاهداتی به ترتیب در ایستگاه های بندرعباس۹۹/۲۶ و اردبیل۳۶/۹درجه سانتی گراد ثبت شده و شبیه سازی ها نیز برای همین ایستگاه ها۱۰/۲۷و۴۵/۹ درجه سانتی گراد پیش­بینی کرده ­اند.

کلیدواژه ها

شبیه سازی عددی, تغییرات آب وهوایی ایران, دما و بارش, الگوریتم شبکه های عصبی مصنوعی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.