تخمین نرخ مرگ و میر ناشی از کووید-۱۹ در ایران با استفاده از مدل اتورگرسیو

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: نشریه پرستاری مراقبت ویژه، دوره: 13، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JCCNUR-13-4_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 149
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عاطفه گشوارپور

Department of Biomedical Engineering, Faculty of Electrical Engineering, Sahand University of Technology, Tabriz, Iran

عاتکه گشوارپور

Department of Biomedical Engineering, Imam Reza International University, Mashhad, Razavi Khorasan, Iran

چکیده

زمینه و هدف: کووید-۱۹ یک پاندمی جهانی نوظهور است که از نوع جدیدی از کروناویروس ها به شکل یک عفونت ویروسی با امکان انتقال و سرایت بالا ایجاد شده است. این بیماری تاکنون میلیون ها نفر را مبتلا و چندین هزار نفر را به کام مرگ کشانده است. از زمان همه گیری بیماری تاکنون، محققان بسیاری علاقه مند به مدل سازی و تخمین تعداد احتمالی افراد مبتلا به کووید-۱۹ یا برآورد نرخ مرگ و میر ناشی از این پاندمی در یک دوره زمانی خاص و در کشورهای مختلف شده اند. این مدل سازی ها امکان حصول شناخت بهتری از رفتار این پاندمی و پیش بینی سیر آن را فراهم می سازد. هدف از انجام این پژوهش، مدل سازی نرخ مرگ و میر ناشی از پاندمی کووید-۱۹ در پنج ماه متوالی در ایران بوده است. مواد و روش­ها: ما دو مدل، شامل مدل اتورگرسیو (AR) و مدل اتورگرسیو میانگین متحرک(ARMA) را تحلیل کردیم تا قابلیت این مدل ها را در تخمین نرخ مرگ و میر ناشی از بیماری کووید-۱۹ از ماه مارس تا ژوئیه بیازماییم. عملکرد دو مدل با سه معیار خطای میانگین مربعات، تابع هزینه و خطای نهایی پیش بینی ارزیابی شد. مدل ها بر تعداد موارد مرگ و میر تایید شده از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران ارزیابی شدند. یافته­ها: نتایج تحلیل ها بیانگر آن بود که مدل AR با رتبه ده با عملکرد بسیار مناسب قادر است نرخ مرگ و میر ناشی از کووید-۱۹ را پیش بینی کند. نتیجه­گیری: مدل پیشنهادی قابلیت پیش بینی میزان فوتی های ناشی از پاندمی را دارد. تخمین میزان مرگ و میر ناشی از همه گیری کووید-۱۹ به شناخت بهتری از رفتار این پاندمی و پیش بینی سیر آن کمک می کند و می تواند بر نوع و زمان اقدامات و تمهیدات در جهت کنترل آن موثر واقع شود.

کلیدواژه ها

COVID-۱۹, Modeling, Mortality Rate, Iran, Autoregressive Model, کووید-۱۹, مدل سازی, نرخ مرگ و میر, ایران, مدل اتورگرسیو

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.