تحلیل داستان رستم و شغاد بر اساس مربع ایدئولوژیک وندایک
- سال انتشار: 1393
- محل انتشار: فصلنامه کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی، دوره: 15، شماره: 28
- کد COI اختصاصی: JR_KVSHN-15-28_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 165
نویسندگان
عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
در این نوشتار، داستان رستم و شغاد از شاهنامه در چهارچوب «تحلیل گفتمان انتقادی از دیدگاه وندایک» بررسی میشود. پس از طرح مساله و بیان پیشینه تحقیق، «رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی» را به طور کلی و رویکرد وندایک را در تحلیل گفتمان انتقادی بهطور خاص معرفی کردهایم. این بخش، مبنای نظری تحلیل ما را پیش روی خوانندگان قرار میدهد. در ادامه، ضمن گزارش کوتاه داستان و از طریق تحلیل مولفههای گفتمانمدار موجود در متن، نشان دادهایم که تدوینکنندگان روایت شغاد، با بهرهگیری از راهکارهای گفتمانی سعی کردهاند خطاهای «خودیها» را فروکاهند و عیبهای «دیگری» را برجسته کنند. در مقابل، نکات مثبت و قابل دفاع «دیگری» را کمرنگ کنند و نکات مثبت «خودیها» را در چشم مخاطب برجسته سازند . این همان چیزی است که در نظریه وندایک «مربع ایدئولوژیک» نامیده میشود؛ مربعی که باعث میشود بخشی از واقعیت و حقیقت در متن و کلام نادیده گرفته شود و یا به صورت تحریفشده به مخاطب منتقل شود. ما میتوانیم با استفاده از نظریه تحلیل گفتمان بسیاری از روایتهای ادب کلاسیک را بازخوانی کنیم و بدین ترتیب به خواننده فرصت دهیم تا از زاویه دیگری به روایتها بنگرد؛ این مقاله پیش و بیش از هر چیز کوششی است در این راستا.کلیدواژه ها
تحلیل گفتمان انتقادی, شاهنامه, فردوسی, ون دایک, مربع ایدئولوژیکاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.