بررسی امکان تداوم حضور هنر »گچبری « برنما وبدنه ساختمانهای آینده وجایگاه آن درارتقاء کیفی نما ومنظرشهری

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دومین همایش بین المللی و هفتمین همایش ملی معماری و شهر پایدار
  • کد COI اختصاصی: NCSAC07_300
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 158
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی قاضی نسب

دانشجوی دکترای معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

ندا ضیاءبخش

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

چکیده

در گذشته ساختمانهای شهر ضمن اینکه با معماری زیبا و مطابق با اصول زیباشناختی بصری ، طراحی می شدند در کمال احترام به محیط پیرامونی ، در زمینه طرح خود نیز جای می گرفتند. با ظهور مفاهیم و عناصر مدرنیته معماری و شهرسازی ایران مانند بسیاری مسایل دیگر با سرعتی حداکثری در دوران مختلف دستخوش تغییراتی شد. با تغییر شیوههای ساخت و ساز و همچنین با ورود و تولید گسترده مصالح ساختمانی ، »نما« ی ساختمانها صورتهای متفاوتی بخود گرفت . از دیرباز یکی از مصالح ساختمانی مورد استفاده در نمای معماری بناها »گچ « بوده و بدنبال آن هنر »گچبری « بعنوان یکی از ایفاگران اصلی جهت تکمیل نقش »نما و بدنه « برای داخل و خارج عمارتها بشمار می رفته است .»گچبری « ، گذشته از این که بعنوان پوسته نهایی نما و بدنه در داخل و خارج بناها بشمار می آمده، در قالب یک اثر هنری که عملا با دستان هنرمند گچبر اجراء می شد از قداست و نفاست خاصی بر خوردار بود. بنابراین این هنر گچبری برای کارفرما و صاحب کار یک »ارزش« و اثر ارزشمند قلمداد می شد.در سالهای اخیر »هنر گچبری « بلحاظ ظهور و بروز مصالح و عناصر کاذب وارداتی (مانند بسیاری دیگر از هنرهای دستی وسنتی ) ، جایگاه خود را به مرور زمان از دست داده و بجای آن مصالح ساختمانی مصنوعی مانند چلینیوم و کامپوزیت وارد حوزه طراحی و اجرای معماری نماهای بناها شده است .در مقاله حاضر، ضمن نقد و بررسی ویژگی های مثبت و منفی هنر گچبری ، ابعاد عملکردی و زیبایی شناختی آن مورد ارزیابی قرار گرفته است که بر اساس آن بهترین علل امکان بهرهگیری از گچبری در طراحی و اجراء نما و بدنه معماری بناها در ۷ مورد تدوین یافته که عبارتند از : قابلیت اجرا استفاده از هنر گچبری در مناطق مختلف با هر نوع شرایط آب و هوایی ، عدم نیاز خاص به بسترسازی در زمینه کار مستقل برای اجرای هنر گچبری ، امکان دید مناسب در شب اثر گچبری بدون نیاز به نورپوردازی ، پایین بودن هزینه های تهیه گچ نسبت به سایر مواد و مصالح مورد استفاده در نما ،تاثیرگذاری مثبت بر روحیه ناظران بلحاظ بهره گیری از فرم و شکل های طبیعی ، قابلیت تداوم و انتقال طرح و نقش از بدنه به سقف نما و برعکس ، امکان لحاظ طرح و اجرای سایر فرم های تجسمی بوسیله هنر گچبری بر روی نما و بدنه بناها.در پایان مقاله خاطر نشان می سازد با بهره گیری مجدد از هنر گچبری در نما و بدنه بناها و همچنین با لحاظ ایده های فناورانه - که با سرعت و هزینه کمتری قابلیت اجرای گچبری را داشته باشد - بتوان ضمن احیاء این هنر دستی ، زمینه های علمی وعملی ارتقاء کیفی سیما و منظر شهری را ایجاد کرد.

کلیدواژه ها

شهر یزد، گچبری ، معماری نما، نما و منظر شهری ، هنرهای دستی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.