شاخص یکپارچه برای ارزیابی خشکسالی در استان اصفهان

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه علوم آب و خاک، دوره: 27، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JWSS-27-1_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 138
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهرداد خشوعی

University of Kashan

حمیدرضا صفوی

Isfahan University of Technology

عباس کاظمی خشوئی

Isfahan Regional Water Company

چکیده

خشکسالی عبارت است از یک دوره ممتد کمبود بارش که منجر به صدمه زدن به انواع مصرف کنندگان آب به ویژه بخش کشاورزی و کاهش عملکرد آنها می شود. پدیده خشکسالی از جمله بلایایی است که آن را باید بدون امکان پیش بینی تلقی کرد. این حادثه با دیگر حوادث طبیعی از قبیل سیل، زلزله، طوفان و غیره بنا به عللی تفاوت دارد. شاخص های مختلفی برای ارزیابی خشکسالی مانند شاخص های SPI، PDSI، SWSI طراحی شده است که براساس یکی از انواع خشکسالی های هواشناسی، هیدرولوژی یا کشاورزی بوده است. هدف از این پژوهش بررسی و ارزیابی یک شاخص یکپارچه و در برگیرنده عوامل اصلی خشکسالی است. شاخص یکپارچه دربرگیرنده عوامل مختلف خشکسالی مانند هواشناسی، هیدرولوژیک، کشاورزی، اجتماعی- اقتصادی و زیست محیطی است. به دلیل خشکسالی های پی درپی در طی دهه های اخیر استان اصفهان به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. در طراحی شاخص یکپارچه از تلفیق لایه های استاتیکی و دینامیکی استفاده شده است. لایه های استاتیکی شامل کاربری زمین، شیب و جنس خاک حوضه است. لایه های دینامیکی شامل بارش، دمای میانگین، آب سطحی دردسترس، آب زیرزمینی دردسترس، کیفیت آب زیرزمینی و سطح زیرکشت است. نتایج نشان می دهد که در سال های آبی ۱۳۸۶ و ۱۳۹۱ بیشترین تنش آبی در استان و در سالهای ۱۳۸۷ و ۱۳۹۰ کمترین تنش و به عبارت دیگر ترسالی در نقاط مختلف استان حاکم بوده است.

کلیدواژه ها

Drought vulnerability, Integrated index, Isfahan province, آسیب پذیری خشکسالی, شاخص یکپارچه, استان اصفهان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.