ضرورت شناسایی و تدوین شاخص های موضوعی علم، فناوری و نوآوری: مطالعه موردی: حوزه واکسن و فرآورده های بیولوژیک
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه رهیافت، دوره: 30، شماره: 80
- کد COI اختصاصی: JR_RHYFT-30-80_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 134
نویسندگان
دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
استاد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
استادیار موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده
هدف: هدف از این پژوهش، تبیین ضرورت شناسایی و تدوین شاخص های موضوعی و اختصاصی علم، فناوری و نوآوری در حوزه "واکسن و فراورده های بیولوژیک"، است. روش پژوهش: از روش کتابخانه ای و سندی استفاده شده است. این پژوهش به ترتیب در ۳ مرحله به شرح زیر صورت گرفته است: الف. تمامی اسناد بالادستی کلی و موضوعی مرتبط با واکسن و فرآورده های بیولوژیک کشور به منظور پی بردن به اهمیت این حوزه و استخراج اهداف، شاخص ها و برنامه های مربوط به این حوزه، بررسی شدند. ب. به منظور شناسایی فعالیت های اصلی علم، فناوری و نوآوری در حوزه ساخت و توسعه واکسن و فرآورده های بیولوژیک، منابع اطلاعاتی مربوطه بررسی شدند. ج. در نهایت، فعالیت های علم، فناوری و نوآوری در این حوزه با شاخص های موجود مقایسه شدند تا میزان پاسخگویی شاخص های موجود برای پایش و نظارت بر فعالیت ها و برنامه های این حوزه مشخص شود. یافته ها: تمامی اسناد بالادستی بر اهمیت علم، فناوری و نوآوری و ضرورت پایش، ارزیابی و سنجش آن در حوزه واکسن و فرآورده های بیولوژیک تاکید نموده اند. در پژوهش های پیشین فقط ۲ شاخص بسیار کلی در حوزه علم و فناوری واکسن و فرآورده های بیولوژیک یافت شد. فعالیت های اصلی استخراج شده از منابع اطلاعاتی مرجع و معتبر تخصصی در مورد حوزه واکسن و فرآورده های بیولوژیک بیش از ۱۰۰ مورد مشاهده شد. نتیجه گیری: ساختار و محتوای تمامی اسناد بالادستی دربرگیرنده جهت گیری ها، سیاست ها، الزامات و شاخص های کلی و عمومی است و قرار نیست به ریز ریز موارد اشاره مفصل بشود. بلکه ذکر موضوع ها و مباحث در اسناد بالادستی، نشانه اهمیت آن موضوع است. با استفاده از فقط ۲ شاخص بسیار کلی، نمی توان بیش از ۱۰۰ فعالیت اصلی این حوزه را ارزیابی و پایش نمود. بخش واکسن و فرآورده های بیولوژیک کشور نیز به دنبال هم راستایی با دیگر بخش ها و در راستای تحقق اهداف اسناد بالادستی نیازمند تدوین شاخص های اختصاصی علم، فناوری و نوآوری است. در مجموع، به نظر می رسد که شاخص های موجود و کلان علم، فناوری و نوآوری، پاسخ گوی نیاز ارزیابی، پایش و سنجش مستمر فعالیت های حوزه "واکسن و فرآورده های بیولوژیک" نیست. بنابراین، شناسایی و تدوین شاخص های اختصاصی این حوزه امری ضروریست.کلیدواژه ها
واکسن, فرآورده های بیولوژیک, شاخص های علم, شاخص های فناوری, شاخص های نوآوریاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.