بازیابی منابع گسترده شوری وارده به رودخانه از آبخوان با استفاده از رویکرد شبیه سازی – بهینه سازی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه مدیریت آب و آبیاری، دوره: 13، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JWIM-13-2_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 290
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه یوسفوند

گروه مهندسی و مدیریت آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

جمال محمدولی سامانی

گروه مهندسی و مدیریت آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

حسین محمد ولی سامانی

گروه عمران، دانشکده مهندسی عمران و معماری، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران.

مهدی مظاهری

گروه مهندسی و مدیریت آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

چکیده

با توجه به افزایش جمعیت و نیاز به تامین آب، حفظ و حراست از منابع آب سطحی و زیرزمینی موردتوجه دولت ها قرار گرفته است. یکی از منابع آلاینده رودخانه ها، ورود شوری از منابع آب زیرزمینی به رودخانه است که در این پژوهش به عنوان منابعی گسترده درنظر گرفته شده است. هدف پژوهش، یافتن شدت شوری، مکان و طول منابع با استفاده از توزیع زمانی غلظت در یک نقطه شاهد است. بدین منظور حل معکوس معادله جابه جایی- پراکندگی در رودخانه با رویکرد شبیه سازی- بهینه سازی انجام شد. برای شبیه سازی جریان و انتقال شوری از نرم افزار MIKE۱۱ و برای بهینه سازی مجهولات مساله از الگوریتم ژنتیک استفاده گردید. استفاده از یک نقطه شاهد در بازیابی چند منبع، مجهول بودن مکان و طول منابع علاوه بر شدت و تعیین حداقل داده لازم از نمودار برای بازیابی مجهولات مساله، از مهم ترین نقاط قوت این پژوهش هستند. صحت سنجی مدل توسط مثال های فرضی، بازه ۴۰ کیلومتری از رودخانه کارون و نیز اعمال سطوح پنج و ۱۵ درصد خطا به داده های مشاهداتی انجام شد. نتایج موید توانایی مدل در بازیابی مشخصات چند منبع با استفاده از تنها یک نقطه شاهد می باشد. در صورت وجود سطح خطای پنج درصد در داده های مشاهداتی، بازیابی هر سه مشخصه منابع با دقت مطلوبی انجام می شود. درحالی که در سطح خطای ۱۵ درصد، دقت مدل در بازیابی مکان و طول منابع کاهش می یابد. هم چنین برای بازیابی مشخصات هر منبع، تنها سه داده در قسمت صعودی نمودار که تحت تاثیر منبع موردنظر باشد کفایت می کند.

کلیدواژه ها

الگوریتم ژنتیک, شبیه سازی عددی, مدل مستقیم, مدل معکوس, معادله جابه جایی- پراکندگی, نرم افزار MIKE۱۱

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.