شناسایی منابع مقاومت به عامل بیماری زنگ قهوه ای (Puccinia recondiata f. sp. tritici Eriksson) در ژنوتیپ های آژیلوپس تائوشی
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه علوم گیاهان زراعی ایران، دوره: 53، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_IJFCS-53-4_012
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 320
نویسندگان
گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی دانشکده تولید گیاهی دانشگاه کشاورزی و علوم منابع طبیعی گرگان
عضو هیئت علمی گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان ، ایران
گروه زیست فناوری منابع طبیعی، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی دانشکده تولید گیاهی دانشگاه کشاورزی و علوم منابع طبیعی گرگان
گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی دانشکده تولید گیاهی دانشگاه کشاورزی و علوم منابع طبیعی گرگان
بخش تحقیقات غلات، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده
شناسایی منابع ژن های مقاومت گیاهچه ای و گیاه کامل برای ایجاد ارقام گندم دارای مقاومت پایدار، امری ضروری است. در این پژوهش تعداد ۱۰۰ ژنوتیپ آژیلوپس تائوشی جمع آوریشده از زیستگاه های طبیعی، در ایستگاه تحقیقاتی عراقی محله گرگان در خط های یکمتری کشت شده و با پاتوتیپ شایع زنگ قهوه ای گرگان تیمار شدند. این آزمایش با طرح بلوکهای کامل در سه تکرار اجرا شد. واکنش گیاهچه ای نیز در گلخانه موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج با شش پاتوتیپ ایران با طرح کاملا تصادفی در دو تکرار بررسی شد. برای ارزیابی مقاومت از تیپ آلودگی، سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری، شدت نهایی آلودگی و ضریب آلودگی در مزرعه و تیپ آلودگی در گلخانه استفاده شد. نتایج نشان داد که در شرایط گلخانه فراوانی ژنوتیپ های مقاوم، نیمه مقاوم، نیمه حساس و حساس به ترتیب ۷، ۱۳، ۱۳ و ۶۷ درصد بود. در مزرعه نیز فراوانی این ژنوتیپ ها به ترتیب ۱۴، ۴۹، ۷ و ۳۰ درصد مشاهده شد. ضریب همبستگی بین شدت نهایی آلودگی، با ضریب آلودگی و سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (AUDPC)، به ترتیب ۹۷/۰ و ۹۵/۰ بود. ۵۷ ژنوتیپ با توجه به شدت نهایی آلودگی ۴۰-۵/۳، ضریب آلودگی ۳۰-۴/۱ و rAUDPC، ۱-۳۲ درصد با واکنش نیمه حساس و نیمه مقاوم شناسایی شدند. در مرحله گیاهچه ای، ۴۶ ژنوتیپ حساس به بیماری بودند که در مرحله گیاه بالغ مقاومت نشان دادند. برخی از ژنوتیپها از افغانستان، آذربایجان، چین و ازبکستان به تمام جدایه ها مقاوم بودند که می توان از آنها به عنوان منابع ژنتیکی مناسب برای مقاومت به بیماری زنگ برگ در بهنژادی گندم های زراعی بهره گرفت.کلیدواژه ها
آژیلوپس تائوشی, زنگ قهوه ای گندم, سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری, مقاومت گیاهچه ای, مقاومت گیاه کاملاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.