مقایسه ساختار و تنوع ژنتیکی اردک سرحنائی( Aythya ferina) با استفاده از ژن میتوکندریایی سیتوکروم ب در مناطق شمالی و جنوبی ایران
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 25، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-25-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 113
نویسندگان
دکتری محیط زیست، گرایش تنوع زیستی، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
استادیار دانشکده منایع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (مسوول مکاتبات)
دانشیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، گرگان، ایران.
استادیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
چکیده
زمینه و هدف: اردک سرحنائی ( Aythya ferina) یکی از گونه های فراوان و با پراکندگی بالا در جهان، بین مرغابی سانان است. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی ساختار و تنوع ژنتیکی این گونه در ایران با استفاده از ژن سیتوکروم ب( Cytochrome b) بوده است. روش بررسی: در این پژوهش نمونه برداری از ۱۰ قطعه اردک سرحنائی که از مناطق شمال و جنوب کشور در سالهای ۱۳۹۹- ۱۴۰۰ برداشت شده بودند، انجام شد. پس از استخراج و تکثیر قطعات DNA تجزیه تحلیل های هاپلوتایپی و نوکلئوتیدی صورت گرفت. یافته ها: به طور کلی، با بررسی ۸ قطعه ۹۲۹ جفت بازی ژن سیتوکروم b اردک سرحنائی، ۷ هاپلوتایپ مختلف شناسائی شد. تنوع هاپلو تایپی ۸۱۸/۰، تنوع نوکلئوتیدی ۰۰۱۴۹/۰ محاسبه شد. مقدار Nm یا میزان جریان ژنی بین منطق نمونه برداری برابر ۳۸۳/۱ بود که نشان از جریان ژنی بالا و به بیان دیگر فاصله ژنی بسیار کم بین جمعیتهای این گونه و جمعیتهای اروپایی و آسیایی آن است. شاخص راجرز- هارپندینگ، شاخص تاجیما و Fu Fs به ترتیب ۱۱۲/۰، ۰۲۸/۰- و ۲۸۸/۱- محاسبه شد، همچنین نمودار توزیع عدم تطابق به صورت تک نمائی رسم شده، که همه آنها نشان دهنده تاریخچه جمعیتی نامعین و شبیه به مدل گسترش ناگهانی بوده است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از شبکه هاپلوتایپی و درخت تبار شناختی و همین طور تفاوت اندک ژنتیکی بین جمعیتهای بررسی شده، احتمال مهاجرت این پرنده از هر دو منطقه اروپا و شرق آسیا به ایران وجود دارد. با در نظر گرفتن نتایج پژوهش حاضر، باید تالاب های زیستگاهی این گونه در ایران به عنوان مناطق مهم و کلیدی شناخته شده و اقدامات مدیریتی و حفاظتی لازم در این مناطق صورت گیرد.کلیدواژه ها
اردک سرحنائی, تنوع ژنتیکی, ژن سیتوکروم b, ژنوم میتوکندریاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.