بررسی رابطه اشکال کارستی و ساختارهای تکتونیکی محدوده تمتمان نازلو چای، شمال غرب ارومیه
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره: 11، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_GEH-11-3_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 123
نویسندگان
دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
استاد گروه ژئومورفولوژی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
استاد گروه ژئومورفولوژی، دانشکده ی برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده
نتایج حاصل از بررسی منطقه محدوده تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه، نشان میدهد اقلیم منطقه نیمه خشک و سرد بوده و رژیم بارش آن مدیترانهای است. ژئومورفولوژی آن جوان و توپوگرافیاش رابطه مستقیم با ساختارهای زمینشناسی دارد؛ یعنی اغلب چینها و شکستگیها ارتفاعات را میسازند. سنگشناسی سازند همراه با عملکرد فرآیندهای تکتونیکی که منجر به انحلال و ایجاد درزه و شکاف در سنگها شده است، شرایط لازم را جهت تشکیل اشکال نه چندان تکامل یافته کارستی فراهم کرده است. مهمترین اشکال کارستی منطقه عبارتند از کارن، پیناکلها، کانالها و دولین انحلالی و حفرات انحلالی، چشمههای کارستی و غارها که در امتداد درزه و شکافها و گسلها گسترش یافتهاند و بیانگر ارتباط بین این اشکال و ساختارهای تکتونیکی منطقه هستند. در این تحقیق به منظور پی بردن به ارتباط بین تکتونیک و کارستزایی، اقدام به اندازهگیری شیب و امتداد شکستگیها (درزهها و گسلها) در ۷ ناحیه شده است. نتایج به دست آمده از بررسیهای صحرایی و مقایسه آن ها با اطلاعات موجود در اسناد سنجش ازدور نشان میدهد جهت غالب درزهها در منطقه با جهت گسلها انطباق دارد. همچنین مشخص شده است که اشکال کارستی بیشتر در امتداد همین درزهها به وجود آمده است. از طرف دیگر قسمت اعظم درهها با ساختارهای زمینشناسی منطقه، یعنی گسلها و چینها نیز همخوانی دارد. بنابراین تکتونیک نقش موثری در ایجاد اشکال کارستی و مخاطرات آن در منطقه داشته است. بر اساس نقشه پهنهبندی مخاطرات ریزش سنگ تولید شده، ۷۷/۳ درصد از کل منطقه در محدوده خطر بالا قرار دارد.کلیدواژه ها
اشکال کارستی, ساختارهای تکتونیکی, پهنه بندی مخاطرات, غار تمتمان, نازلو چای ارومیهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.