ترویج علم با خلاصه های همگان فهم: پیشنهادتوسعه یک خدمت فرانهادی در کتابخانه های عمومی ایران

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: همایش بین المللی طراحی و توسعه خدمات کتابخانه های عمومی؛ الگوها، تجربه ها و ایده ها
  • کد COI اختصاصی: IPLA01_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 176
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

بهروز رسولی

استادیار پژوهشکده جامعه و اطلاعات، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)، تهران، ایران

مجید نبوی

استادیار بخش علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

هادف: اگرچه از رو، های گوناگونی برای پیشبرد ترویج علم در کتابخانه های عمومیایران استفاده شده است، ولی از تازه ترین این رو، ها، یعنی خلاصه همگان فهم، هنوزآن گونه که باید در کانون توجه کتابداران و سیاست گذاران کتابخانه های عمومی ایران جاینگرفته است. در خلاصه همگان فهم به زبان ساده و کوتاه گفته می شود که یک پژوهشچرا و چگونه انجام شده و به چه نتایجی دست یافته است و می توانند بر فهم عامه مردم ازیافته های پژوهشی اثری چشم گیر بگذارند. در این مقاله چارچوبی پیشنهاد شده استبرای فراهم آوری خلاصه های همگان فهم به عنوان یک خدمت فرانهادی در کتابخانه هایعمومی ایران. روش: رو، پژوهش مطالعه کتابخانه ای است و برای طراحی چارچوب موردنظر این پژوهش نوشته های حوزه ترویج علم، خلاصه های همگان فهم و کتابخانه های عمومیبررسی شده اند و چارچوبی نظری برای توسعه و ارائه یک خدمت فرانهادی در کتابخانه هایعمومی ایران طراحی شده است. یافته ها: ۱۷ شاخص در نگار، خلاصه همگان فهم باید در کانون توجه باشند و کتابخانه بهرو، های گوناگون این باید سازوکار پشتیبانی از خوانندگان خلاصه های همگان فهم را پیش بینیکند. ازاین رو، در تهیه یا ارزیابی خلاصه های همگان فهم در کتابخانه های عمومی باید به اینشاخص ها توجه کرد. بر پایه یافته های پژوهش، کتابخانه های عمومی می توانند خلاصه هایهمگان فهم را دست کم به چهار رو، فراهم آورند: ) ۱( توسط یک تیم حرفه ای؛ ) ۲( توسط خودپژوهشگران؛ ) ۳( با جمع سپاری؛ و ) ۴( گردآوری از منابع دیگر. افزون بر این، کتابخانه ها) می توانند از طریق کانال هایی همانند ) ۱( خبرنامه کتابخانه؛ ) ۲( نشریه اختصاصی؛ ) ۳بروشور؛ ) ۴( پایگاه مستقل برخط؛ و ) ۵( شبکه های اجتماعی در دسترس کاربران بگذارند.نتیجه گیری: کتابخانه های عمومی به عنوان یک میانجی میان علم و عامه نقشی کلیدی دردسترس پذیر ساختن تازه ترین یافته های علمی و پژوهشی پژوهشگران و دانشگاهیان برایجوامع خود دارند. فعالیت های ترویج علمی، همانند سازمان دهی و دسترس پذیر ساختنخلاصه های همگان فهم می تواند جایگاه کتابخانه های عمومی را در جامعه بیش ازپیشمستحکم و موردنیاز سازد. نباید از نظر دور داشت که مطالعه مخاطبان کتابخانه هایعمومی برای آگاهی از نیازها و ویژگی های گوناگون آنان امری مهم در طراحی خدماتفرانهادی همانند انتشار خلاصه های همگان فهم است.ارزش/ اصالت: این مطالعه نخستین کوشش برای طراحی یک چارچوب نظام مند برایفراهم آوری خلاصه های همگان فهم در کتابخانه های عمومی ایران و پیشنهاد راهکارهاییبرای ساختاربندی آن به عنوان یک خدمت فرانهادی در این کتابخانه ها است. کتابداران،مدیران و سیاست گذاران کتابخانه های عمومی کشور می توانند از نتایج این پژوهش درطراحی این خدمت فرانهادی بهره برداری کنند.

کلیدواژه ها

کتابخانه های عمومی، ترویج علم، خلاصه همگان فهم، عامه مردم، خدماتفرانهادی.

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.