بررسی اثر الگوریتم های روندیابی جریان و توان تفکیک مدل های ارتفاعی رقومی بر شاخص توپوگرافی و عملکرد مدل نیمه توزیعی TOPMODEL (مطالعه موردی: حوضه های آبریز کسیلیان و کارده)
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 49، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-49-4_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 138
نویسندگان
گروه مهندسی آب دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین
استادیار گروه مهندسی آب/ دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین
دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین
استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه A&M تگزاس، کالج استیشن
چکیده
نقش الگوریتم های روندیابی جریان، برای استخراج پارامترهای ژئومورفولوژیکی حوضه های آبخیز و مدل سازی توزیعی فرآیند بارش- رواناب، غیرقابل انکار می باشد. در پژوهش حاضر به ارزیابی اثر چند الگوریتم پرکاربرد (D۸, MFD, Lea) بر شاخص توپوگرافی و نیز عملکرد مدل نیمهتوزیعی TOPMODEL در ابعاد سلولی مختلف پرداخته شده است. نتایج حاصل از ارزیابی مدل در دو حوضه آبخیز کسیلیان و کارده، با دو مساحت و دو اقلیم متفاوت، حاکی از آن است که اگرچه در تمامی الگوریتم ها با افزایش ابعاد سلول DEM متوسط شاخص توپوگرافی افزایش می یابد اما در یک ابعاد سلولی ثابت، مقدار متوسط شاخص توپوگرافی بدست آمده از دو روش MFD و D۸ بهترتیب دارای بیشترین و کمترین مقدار می باشد. نکته مهم دیگر حاصل از این مطالعه آن است که واسنجی خودکار پارامترهای مدل و کاهش اختلاف بین شاخص کارائی نش-ساتکلیف مدل در الگوریتم های مختلف می تواند بسیار گمراه کننده باشد؛ زیرا مقادیر متفاوت پارامترهای بدست آمده در هر الگوریتم، بر مهم ترین پارامترهای هیدرولوژیکی از جمله میزان جریان سطحی و زیرسطحی شبیه سازی شده، تاثیرگذار است. بهطوریکه در حوضه کارده اگرچه اختلاف بین شاخص کارائی مدل در الگوریتمهای مختلف به کمتر از ۵ درصد محدود میگردد، اما مدل واسنجی شده در الگوریتم D۸ نسبت به دو الگوریتم دیگر جریان زیرسطحی را در حدود ۱۲ درصد بیش برآورد مینماید. همچنین طبق نتایج بدست آمده الگوریتم MFD به علت مقادیر کم پارامتر m (در حدود ۰۱۵/۰) از کارائی مناسبی در حوضه کسیلیان برخوردار نمی باشد و به نوعی با مبانی TOPMODEL در تعارض می باشد. لذا توصیه می گردد در حوضه های فاقد آمار در انتخاب پارامتر m و نیز در شیب های کم در تعیین الگوریتم روندیابی جریان، دقت کافی بهعمل آید.کلیدواژه ها
الگوریتمهای روندیابی جریان, توان تفکیک مدلهای رقومی ارتفاعی, شاخص توپوگرافی, TOPMODELاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.