تحلیل جامعه شناختی توسعه جامعه مدنی در ایران تحلیل مقایسه ای دوره مشروطه با دوره انقلاب اسلامی
- سال انتشار: 1389
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات اجتماعی ایران، دوره: 4، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JSSI-4-2_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 122
نویسندگان
استادیار دانشگاه رازی
چکیده
هدف مقاله حاضر مطالعه و تحلیل جامعهشناختی مهمترین دگرگونیهای ساختار جامعه مدنی ایران طی یک قرنگذشته، یعنی فاصله زمانی دو دوره انقلاب مشروطه ) ۱۲۸۵تا (۱۳۲۰و انقلاب اسلامی )۱۳۵۷تا (۱۳۸۸است.این مطالعه مبتنی بر نظریه نوسازی در جامعهشناسی است که تفکیک و تمایز کارکردی و نیز تخصصیشدننقشها و کارکردهای نظامهای اجتماعی را در روند توسعه جامعه از سنتی به مدرن توضیح میدهد و تلاشمیکند فرآیند رشد و توسعه نظام جامعه مدنی را در ارتباط با سایر فرآیندهای تغییر تکاملی نظامهایاجتماعی ایران در دو دوره مشروطه و انقلاب اسلامی تحلیل کند. نتایج این مطالعه که به روش اسنادی و باتکنیک مقایسهای صورت گرفته است، نشان میدهد که اولین فرآیند تغییر اساسی در جامعه ایران با تغییرسیاسی آغاز شد؛ فرآیندی که منجر به شکلگیری قوای مقننه، مجریه و قضاییه شد. در این دوره، همهنظامهای اجتماعی در جامعه ایران به سه نهاد اجتماعی وابسته به هم، یعنی "دین"، "بازار" و "دولت" محدودمیشدند. این نظامها به مرور زمان به هفت نظام اجتماعی نسبتا مستقل شامل دولت، اقتصاد، دین، آموزش،حقوق، قشربندی اجتماعی و جامعه مدنی گسترش پیدا کردند. آخرین نظام اجتماعی ساختیافته در جامعهایران، یعنی جامعه مدنی، به تدریج در ابعاد و جنبههای زیر توسعه و تکامل مییابد: فضای عمومی، سازمانهایغیر دولتی، شوراها، مطبوعات، احزاب سیاسی و جنبشهای اجتماعی )دانشجویی، زنان و حقوق بشر.( همچنینمیتوان گفت امروزه نقشها و کارکردهای جامعه مدنی مانند وظایف و کارکردهای سایر نظامهای اجتماعی بهطور نسبی در چارچوب سازمانها نهادینه و تخصصی میشوندکلیدواژه ها
حوزه عمومی, جامعه مدنی, نظام اجتماعی, سازمانهای غیر دولتی, تمایز و تفکیک کارکردیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.