ارزیابی مقایسه ای سامانه آبیاری موضعی(حباب ساز) و آبیاری سطحی (حوضچه ای) درختان نخل: مطالعه موردی منطقه بستک استان هرمزگان
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 52، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-52-3_011
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 137
نویسندگان
Water Engineering Department and Drought Research Center, Faculty of Agriculture, Shiraz University,
Water Engineering Department and Drought Research Center, Faculty of Agriculture, Shiraz University,
Water Engineering Department and Drought Research Center, Faculty of Agriculture, Shiraz University
چکیده
در سالهای اخیر به دلیل مواجهه با خشکسالی، بر ترویج کاربرد آبیاری قطرهای در سطح کشورتمرکز شده است. با توجه به کمبود منابع آب موجود، کشاورزان نیز به لزوم استفاده از سامانه آبیاری قطرهای پی بردهاند. پایش و ارزیابی سامانههای موجود و در حال بهرهبرداری از اهمیت ویژهای برخوردار است که میتواند مانع از هدر رفت سرمایه شده و دستیابی به اهداف اصلی کاربرد آبیاری تحت فشار را فراهم سازد. خرما یکی از محصولات باغی است که نﻘش مهمی در امنیت غذایی و اقتصاد ملی ایفا میکند. از این رو هدف این پژوهش ارزیابی فنی و هیدرولیکی عملکرد سامانه آبیاری موضعی (حبابساز) درختان نخل واقع در شهرستان بستک در استان هرمزگان و همچنین مقایسه بهرهوری آب این روش با روش آبیاری سطحی (حوضچهای) رایج در این منطقه میباشد. بدین منظور دو مزرعه انتخاب گردید و با اندازگیری دبی و فشار حبابسازها در دو مرحله، پارامترهای ارزیابی محاسبه شد. طبق نتایج این پژوهش، راندمان بالقوه کاربرد در چارک پایینPELQ و راندمان واقعی کاربرد در چارک پایین AELQ که بیانگر عملکرد کلی سامانه آبیاری موضعی (حبابساز) میباشد در اسفندماه سال ۱۳۹۷، به ترتیب ۲۱/۲۹ و ۴۴/۳۲ و در خرداد ماه سال ۱۳۹۸، به ترتیب ۶۴/۳۲ و ۲۶/۳۶ بدست آمد. بنابراین سامانه آبیاری موضعی حبابساز مورد ارزیابی در وضعیت ضعیف از نظر عملکرد قرار دارد. با آموزش به بهرهبردار برای شستشوی صحیح و به موقع فیلتراسیون و یکسان باز کردن شیر فلکههای لولههای نیمه اصلی در حال کار میتوان عملکرد سامانه آبیاری موضعی (حبابساز) را بهبود بخشید. همچنین بهرهوری آب برای خرمای رقم خنیزی که بین دو باغ محل انجام پژوهش مشترک بوده برای باغی که به روش حوضچهای آبیاری میشد ۱۸/۰ کیلوگرم بر مترمکعب و در باغی که به روش حبابساز آبیاری میشد ۳۳/۰ کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد. بنابراین سامانه آبیاری موضعی (حبابساز)، بهرهوریآب بیشتری نسبت به آبیاری سطحی داشت. نتایج نشان دادکه در شرایط کنونی بهرهبرداری از سامانه در باغ مورد نظر، با توجه به عدم آموزش بهرهبردار، عدم حضور مهندس طراح در محل طرح و کسب اطلاعات دقیق از محل اجرای طرح و همچنین نبود نظارت صحیح بر اجرای سامانه آبیاری قطرهای، عملکرد سامانه در حد قابل انتظار نبوده است.کلیدواژه ها
Water Productivity, New irrigation system, Application efficiency, Exploitation of modern irrigation, irrigation system designاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.