ارزیابی و پهنه بندی شاخص نسبت تامین تقاضای آب کشاورزی(AGWS) با استفاده از مدل SWAT (مطالعه موردی: حوضه آبریز گنبر چای)
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 52، شماره: 8
- کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-52-8_012
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 288
نویسندگان
گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
چکیده
نسبت تبخیر-تعرق واقعی به تبخیر-تعرق پتانسیل در یک منطقه کشاورزی، طی دوره رشد محصولات، نسبت تامین تقاضای آب کشاورزی نامیده میشود (AGWS). تعیین این نسبت در یک منطقه در برنامهریزی و مدیریت مناسب آن بسیار حائز اهمیت است. در این راستا در تحقیق حاضر به تعیین این شاخص و پهنهبندی آن در مناطق کشاورزی حوضه آبریز گنبرچای پرداخته شد. برای این منظور مدل جامع هیدرولوژیکی-گیاهی SWAT برای حوضه تنظیم، واسنجی و صحتسنجی شد. در ادامه مقادیر رواناب و تبخیر-تعرق واقعی برای زیرحوضههای حوضه مورد مطالعه طی دوره ۱۳۹۴-۱۳۶۵ شبیهسازی گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که حجم تبخیر-تعرق پتانسیل (محاسبه شده به روش فائو پنمن مانتیث) در کل اراضی تحت کشت آبی حوضه در طول دوره رشد محصولات در سال ۱۳۹۴ به میزان MCM ۴۱/۲۵ میباشد. علاوه بر این، شبیهسازیها نشان داد که مقدار تبخیر-تعرق واقعی از کل اراضی کشاورزی آبی حوضه گنبرچای در طول فصل رشد محصولات در سال ۱۳۹۴ به میزان MCM ۱/۱۹ است. بر اساس نتایج تحقیق حاضر، مقدار شاخص نسبت تامین آب کشاورزی در حوضه گنبرچای در سال ۱۳۹۴ بین ۶۳/۰ و ۷۹/۰ متغیر است. به طوری که مقدار این شاخص در زیر حوضه‍های شمالی و غربی حوضه از زیرحوضههای شرقی آن بیشتر است. براساس نتایج حاصل، در حوضه گنبرچای میزان تامین آب در بخش کشاورزی در مقایسه با میزان تقاضاها به ویژه در زیرحوضههای شرقی به مراتب کمتر است که بایستی با مدیریت صحیح در تقاضا و مصرف آب کشاورزی این کمبود برطرف گردد.کلیدواژه ها
تبخیر-تعرق پتانسیل و واقعی, نسبت تامین تقاضای آبی, اراضی کشاورزی, SWAT, گنبرچایاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.