مقایسه مدل ارزیابی آسیب پذیری آبخوان (سینتکس) به نیترات با مدل عددی سه بعدی (مورد مطالعاتی آبخوان دشت ورامین)
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 53، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-53-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 124
نویسندگان
گروه مهندسی و مدیریت آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
گروه مهندسی و مدیریت آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
گروه مهندسی و مدیریت آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
آبهای زیرزمینی در مناطق خشکی همچون ایران، سهم بسیار زیادی در تامین آب آشامیدنی و کشاورزی دارند. یکی از خطرهایی که آینده بهرهبرداری از منابع آب زیرزمینی را تهدید میکند، آلودگی این منابع توسط مواد زیانآور است. در حال حاضر حدود ۶۰ درصد از مصارف آب منطقه دشت ورامین و کل حجم آب مصرفی در بخش شرب از منابع زیرزمینی تامین میگردد. یکی از راههای مناسب جهت جلوگیری از آلودگی آبهای زیرزمینی شناسایی مناطق آسیبپذیر آبخوان است که از مدل SINTACS برای ارزیابی آسیب پذیری آبخوان دشت ورامین استفاده شده است. این روش از هفت پارامتر تشکیل شده که پس از ترکیب پارامترها، نقشه شاخص آسیب پذیری به دست میآید. شاخص این روش بین ۹۲ تا ۱۶۸ متغیر میباشد که در رسوبات جاجرود واقع در شمال دشت آسیب پذیری زیاد و در اراضی جنوب شرقی روستای جلیلآباد در شرق دشت و اراضی پایاب دشت آسیب پذیری کم و مابقی دشت دارای آسیب پذیری متوسط میباشد. برای ارزیابی نتایج مدل مذکور از مدل عددی سهبعدی استفاده شد و مدل برای یک دوره یک ساله اعتبارسنجی شد که دقت مدل ساخته شده مناسب ارزیابی گردید. در این مدل آلاینده نیترات به عنوان عامل آلودهکننده آبخوان در نظر گرفته شد. به منظور صحتسنجی آسیب پذیری ذاتی و ویژه مدل SINTACS، از خروجی نیترات مدل استفاده گردید، مقدار مجذور همبستگی نتایج حدود ۶۵ درصد به دست آمد که همبستگی خوبی را نشان میدهد. باتوجه به اهمیت نقش آبخوان دشت ورامین در تامین آب موردنیاز منطقه، حفاظت کمی و کیفی این آبخوان از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. همچنین جهت کاهش غلظت یون نیترات منطقه موردمطالعه راهکارهای درازمدت ازجمله اصلاح ساختار کشاورزی و الگوی کشت منطقه و احداث شبکه جمع آوری و تصفیه خانه فاضلاب پیشنهاد می گردد.کلیدواژه ها
نیترات, آسیب پذیری, آب زیرزمینی, ارزیابی, مدل عددی سه بعدیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.