مطالعه آزمایشگاهی تاثیر ایجاد پلکان بر روی تندآب بر تغییرات آب شستگی موضعی در پایین دست پرتاب کننده جامی شکل
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 53، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-53-4_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 194
نویسندگان
دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران،
گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
گروه مهندسی آب دانشگاه گیلان، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.
چکیده
یکی از موضوعاتی که در طراحی سد های مخزنی اهمیت زیادی داشته و همواره مورد توجه محققین است، کاهش انرژی جنبشی جریان عبوری از سرریز آن ها به منظور کنترل سرعت، کاهش انرژی مخرب ناشی از آن و نیز کاستن از عمق آب شستگی در پایین دست سرریزها می باشد. تندآب های پلکانی و پرتاب کننده های جامی شکل متداول ترین سازه های مستهلک کننده انرژی در سرریز های اضطراری در سد ها هستند. با توجه به تاثیری که عمق آب شستگی در پایین دست این سازه ها بر ایمنی و پایداری آن ها دارد، در تحقیق حاضر تاثیر پارامترهای هیدرولیکی و هندسی بر تغییرات مشخصات آب شستگی در پایین دست تندآب های ساده و پلکانی همراه با پرتا ب کننده جامی شکل به صورت آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش های این تحقیق در آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه گیلان در سال ۱۳۹۹-۱۴۰۰ برای نسبت عمق بحرانی به ارتفاع پله (yc/h) در دامنه ۵۳/۰ تا ۹۷/۰، زاویه های جت خروجی ۱۵ و ۳۰ درجه پرتاب کننده جامی شکل، نسبت عمق پایاب به عمق بحرانی (ht/yc) در دامنه ۵/۱ تا ۲، نسبت ارتفاع ریزش به ارتفاع پله (HF/h) در دامنه ۲ تا ۴ و شیب تندآب ۱:۲ انجام گردید. مقایسه نتایج به دست آمده نشان می دهد که با ایجاد پلکان بر روی نیمرخ تندآب، حد اکثرعمق آب شستگی در پرتاب کننده جامی شکل با زاویه های جت خروجی ۱۵ و ۳۰ درجه نسبت به تندآب ساده برای عمق بحرانی نسبی حداقل به ترتیب به میزان ۲۲ و ۳۵ درصد و در عمق بحرانی نسبی حداکثر به ترتیب به میزان ۱۳ و ۲۰ درصد کاهش می یابد. همچنین با افزایش زاویه جت خروجی پرتاب کننده جامی شکل از ۱۵ به ۳۰ درجه، حداکثر عمق آب شستگی به طور متوسط برای دو عمق پایاب حداقل و حداکثر در تندآب ساده به ترتیب ۱۸ و ۱۱ درصد و برای تندآب پلکانی به ترتیب ۱۹ و ۱۷ درصد کاهش می یابد. علاوه براین رابطه رگرسیونی برای تخمین حداکثر عمق آب شستگی برای تندآب پلکانی همراه با پرتاب کننده جامی شکل ارائه شد.کلیدواژه ها
پرتاب کننده جامی شکل, تندآب پلکانی, زاویه جت خروجی, کاهش آب شستگی, مستهلک کننده انرژیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.