تحلیل شاخص های ترکیبی تاب آوری شهری در برابر سیلاب با رویکرد آینده پژوهی (مورد مطالعه: کلان شهر تهران)
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه چشم انداز شهرهای آینده، دوره: 3، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_JVFC-3-4_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 215
نویسندگان
Professor of Geography and Rural Planning, Tehran University, Tehran, Iran.
Professor of Geography and Rural Planning, Tehran University, Tehran, Iran.
PhD Student of Geography and Rural Planning, Tehran University, Tehran, Iran.
چکیده
تاب آوری شهری به ظرفیت یک سیستم شهری برای بازیابی کامل از بلایای پیش بینی نشده اشاره دارد. هدف این پژوهش تحلیل شاخصهای ترکیبی تاب آوری کلانشهر تهران در برابر سیلاب با رویکرد آیندهپژوهی است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش به صورت توصیفی – تحلیلی با رویکرد آیندهپژوهی است. دادهها و طلاعات از منابع پیمایشی، کتابخانه ای و اسنادی جمع آوری گردید و با داده های مصاحبه های کارشناسان و متخصصان در حوزه برنامه ریزی شهری تلفیق شد. در این مقاله اعضای پانل از طریق نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند انتخاب شدند که در آن ۸۸ نفر از افراد دارای تخصص کافی در موضوع تحقیق انتخاب شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد که متغیرهای استقلال نهادها، حکمروایی، روابط نهادی، بستر نهادی و سطح تحصیلات بالاترین رتبه های تاثیرگذاری و متغیرهای مالکیت ساکنان، قیمت مسکن، کیفیت کوچه و معابر، مساحت قطعات، تعداد افراد تحت پوشش بیمه و تراکم ساختمانی بالاترین رتبه های تاثیرپذیری کلی را دارند. در خصوص ابعاد پنج گانه تحقیق نیز رتبه های تاثیرگذاری به ترتیب به ابعاد اجتماعی، نهادی، کالبدی، اقتصادی و زیستمحیطی تعلق دارد. در حالت کلی از میان ۳۱ متغیر بررسی شده این پژوهش، ۱۳ متغیر سطح تحصیلات، نرخ باسوادی، جمعیت فعال، بستر نهادی، روابط نهادی، عملکرد نهادها، حکمروایی، استقلال نهادها، تراکم جمعیت، درصد شهرنشینی، نرخ اشتغال، مهاجرت و سطح درآمد به عنوان متغیرهای کلیدی موثر بر تاب آوری شهری در برابر سیلاب انتخاب شده اند. هرگونه برنامه ریزی برای تاب آوری کلانشهر تهران باید نقش کلیدی عوامل مذکور را موردتوجه قرار داد. این متغیرها در افزایش تاب آوری کلانشهر تهران دارای قدرت نفوذ بالا و وابستگی پایینی هستند و اولویت اول در تابآور نمودن کلانشهر تهران به حساب می آیند.کلیدواژه ها
Urban resilience, flood risk, future research approach, Mic Mac software, Tehran metropolis, تاب آوری شهری, مخاطره سیل, رویکرد آینده پژوهی, نرم افزار میک مک, کلان شهر تهراناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.