عوامل موثر در تحقق پذیری مکان سوم در فضاهای غیررسمی و اجتماع پذیر شهری؛ (نمونه ی موردی: فضاهای نشستن غیررسمی درون مجتمع های فرهنگی و تجاری‎ ‎تهران)

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه توسعه پایدار شهری، دوره: 3، شماره: 7
  • کد COI اختصاصی: JR_USD-3-7_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 220
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم محمدی سالک

گروه معماری داخلی، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

علی عسگری

گروه معماری، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.‎ ‎

چکیده

کوچک شدن فضای زندگی انسان معاصر، از بین رفتن محلات قدیمی و کانون های آن ها و همچنین عرصه بندی های کلان مقیاسی که از عصر مدرن به ارث رسیده باعث کاهش تعاملات اجتماعی پایدار و حضور فعالانه افراد در شهرهای مدرن شده است. بنابراین ایجاد فضاهایی برای پاسخگویی به نیاز تعامل و شکوفایی اعضای جامعه و ایجاد وابستگی و پیدایش حس مکان ضروری به نظر می رسد. ازاین روی فضاهای بزرگ مقیاس شهری همچون مجتمع های فرهنگی و تجاری که تا حدودی به عنوان فضاهای نیمه عمومی عمل می کنند وظیفه ی فراهم آوردن چنین بستری را بر عهده دارند. این موضوع می تواند همسو با اندیشه مکان سوم در نظریه پردازی شهری در مقیاس فراگیر باشد که قابل تعمیم در حدود فضای معماری نیز است. ازاین روی این پژوهش باهدف ارتقای کیفیت فضاهای غیررسمی موجود در ابنیه کلان مقیاس شهری و مناطق پرجمعیت همگن، سعی دارد تا با خوانش عوامل موثر بر تقویت مکان، تحقق این مهم را در فضاهای بسته و غیرعمومی کالبدی شهر تحقیق نماید. پژوهش حاضر با ماهیت اکتشافی استناد بر پیشینه ی نظری و مبتنی بر داده های پیمایشی در ساختاری آمیخته در سه بخش تحلیل محتوای اسنادی، پیمایش دلفی و پردازش پرسشنامه ای با بهره گیری از روش تحلیل عاملی، سعی در شناسایی الگو ذهنی معنادار درروند طراحی و ارائه راهبرد جهت انطباق معماری با خواستگاه مکان داراست. نتایج پرسشنامه های پژوهش و بررسی تطابق آن با آرای نظری خبرگان منتخب تحقیق، بیانگر می کند که رابطه ی معناداری بین افزایش ابعاد اجتماع پذیری و حس مکان در فضاهای نشستن غیررسمی در مجتمع های فرهنگی و تجاری تهران وجود داشته است. ابعاد این مهم محدود به کمیت کالبدی نبوده و مولفه های عملکردی، ساختی، فرهنگی، اجتماعی و مدیریتی نیز می تواند در افزایش حس رضایت، آرامش، دعوت کنندگی و در کل افزایش انعطاف پذیری فضا موثر واقع شود.

کلیدواژه ها

مکان سوم, فضاهای عمومی, تعاملات اجتماعی پایدار, مکان سوم مدرن.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.