بررسی اثر فلز سنگین کادمیم بر خصوصیات فیتوشیمیایی گونه ی مرتعی شیرین بیان ( Glycyrrhiza glabra L.)
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: مجله تحقیقات مرتع و بیابان ایران، دوره: 29، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_IJRDR-29-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 252
نویسندگان
دانش آموخته دکتری مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
دانشیار گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده نمنابع طبیعی دانشگاه تهران.
استاد گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
دانشیار گروه جنگل، دانشکده نمنابع طبیعی دانشگاه تهران.
استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، تهران، ایران
چکیده
اگرچه در خصوص اثر آلودگی بر خصوصیات فیتوشیمیایی گیاهان دارویی که به صورت زراعی کاشت میشوند مطالعات متعددی صورت گرفته، اما این مهم در ارتباط با گونه های مرتعی، علیرغم اهمیت آنها در زمینه ایجاد تنوع معیشتی برای بهرهبردران مرتعی، بسیار محدود بوده است. در همین راستا تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر فلز سنگین کادمیم بر خصوصیات فیتوشیمیایی شیرین بیان، در قالب طرح کاملا تصادفی با تیمار کادمیم در ۶ غلظت (صفر، ۱۰، ۲۰، ۴۰، ۸۰ و ۱۶۰ (ppm)) و ۴ تکرار به صورت کشت گلدانی (مجموعا ۲۴ گلدان) اجرا گردید. پس از تهیه بستر کاشت و اسپری نمودن محلول نمک نیترات کادمیم با غلظت های فوق الذکر به خاک، ریزوم های شیرینبیان داخل گلدان ها کشت و به مدت ۷ ماه در گلخانه تحت مراقبت و آبیاری قرار گرفتند. در نهایت نمونه های گیاهی (در دو بخش اندام های هوایی وزیرزمینی) تهیهشده، جهت اندازه گیری خصوصیات فیتوشیمیایی به آزمایشگاه منتقل شدند. متغییرهای اندازه گیری در اندام زیرزمینی شامل میزان گلیسیریزیک اسید، گلابریدین، لیکوریتجنین و در اندام هوایی فلاونوئیدهای روتین و کتچین بود. عصاره گیری با روش اولتراسونیک و اندازه گیری با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) انجام گرفت. نتایج مقایسه میانگین کادمیم در غلظت های تحت بررسی نشان داد افزایش غلظت این عنصر درخاک اثر معنی داری بر میزان گلیسریزیک اسید، گلابریدین و لیکوریتجنین در اندام زیرزمینی و فلاونوئیدهای روتین و کتچین در اندام هوایی گیاه شیرینبیان داشته است. در همین راستا بیشترین تاثیر افزایشی را گلیسریزیک اسید و لیکوریتجنین در غلظت ۱۰ (ppm)، به ترتیب با ۱۲/۷۰ و ۴۴/۵۶ درصد و گلابریدین در غلظت ۲۰ (ppm) با ۷۰/۵۱ درصد نسبت به شاهد نشان داده است. نتایج همچنین نشان داد میزان مواد موثره در اندام زیرزمینی گیاه شیرین بیان تحت تیمار کادمیم در ابتدا افزایش یافته و در ادامه با بالا رفتن غلظت کادمیم کاهش داشته است.کلیدواژه ها
فلز سنگین, کادمیم, عناصر غذایی پرمصرف, شیرین بیان (.Glycyrrhiza glabra L)اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.