توزیع جغرافیایی تنوعات واکهای گویش سیستانی در دو بخش شهرکی- نارویی و میانکنگی
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: فصلنامه زبان شناسی اجتماعی، دوره: 1، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_SOCG-1-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 183
نویسندگان
دانشیار زبان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
استادیار زبان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
کارشناسی ارشد زبان شناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده
هر زبانی در قالب تعدادی از گونههای زبانی به حیات خویش ادامه میدهد. یکی از زیرحوزه های مطرح در علم جامعهشناسی زبان بررسی پراکنشهای جغرافیایی این تنوعات زبانی است. هدف پژوهش حاضر بررسی توزیع جغرافیایی برخی از تنوعات واکه ای در گویش سیستانی در دو بخش شهرکی-نارویی و میانکنگی منطقه سیستان است. بدین منظور، در ۲۸ روستا، از گویشوران زن و مرد مسن و بی سواد یا کم سواد بالای ۵۰ سال گفتار آزاد تهیه شد. علاوه بر آن، پرسش نامه ای حاوی فهرستی از واژه ها تهیه شد و معادل های گویشی آن ها استخراج گردید. سرانجام، حوزه دقیق توزیع هر تنوع واکه ای با استفاده از نقشه های زبانی و ترسیم خط مرزهای همگویی، از طریق نرم افزار GISمشخص شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که فرایندهای افراشتگی، افتادگی، پیشین شدگی، پسین شدگی و ساده سازی واکه ای به طور بارزی در این دو بخش دیده می شود. همچنین، می توان به بقایای قابل توجه برخی از واکه های فارسی میانه و نیز برخی از ویژگی های آن دوره، همچون فرایند کشش واکه ای، اشاره کرد. بعلاوه، علی رغم شباهت های زبانی، به دلیل وجود پاره ای از تفاوت ها در گفتار گویشوران مورد مطالعه می توان در گویش سیستانی این دو بخش لهجه هایی را شناسایی کرد. بارزترین آن ها لهجه بارانی، با تلفظ محلی /bârni/، در بخش میانکنگی است که کاربرد تنوعات واکه ای در میان سخنگویان آن به زبان فارسی معیار نزدیک تر است.کلیدواژه ها
تنوع واکه ای, خط مرز همگویی, گویش سیستانی, نقشه های زبانی, بخش شهرکی-نارویی, بخش میانکنگیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.