فرآیند تبدیل ژانر تاریخی به حماسه مذهبی (مطالعه موردی: مختارنامه)

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: مجله نقد و نظریه ادبی، دوره: 3، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_NAQD-3-2_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 332
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رویا رستگار

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

سید مهدی زرقانی

استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

محمد جعفر یاحقی

استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

حماسه مذهبی برآیند تلفیق ژانر حماسی با ژانرهای تاریخی و مذهبی است. در این تحقیق یکی از مشهورترین انواع حماسه های مذهبی را، به نام مختارنامه که شاعران متعددی در دوره­های تاریخی مختلف آن را سروده­اند، برگزیدیم. اگر بپذیریم که حماسه مذهبی برآمده از دل ژانرهای دیگر است، برآنیم تا نشان دهیم سیر انتقال و فرآیند دگردیسی در آن چگونه صورت گرفته­است؟ و چطور و تحت چه شرایطی روایت تاریخی تبدیل به حماسه­ای مذهبی شده­است؟ حاصل این پژوهش که به شیوه اسنادی و با استفاده از شیوه تحلیل محتواست، نشان می­دهد که ژانرها در طول حیات خود به یکدیگر تبدیل می­شوند یا یک ژانر از دل ژانرهای دیگر سر برمی­آورد و تبدیل به ژانر مستقلی می­شود. مثلا روایت مختار از وقتی وارد حماسه­های مذهبی شد تغییر و تحولی مداوم را نشان می­دهد و ورود این روایت به ژانرهای مدرن همچون سینما، نشان­دهنده آن است که هنوز این تحولات ادامه دارد. روایت مختار یکی از نمونه­های خوب برای نشان­دادن زایش و تحول ژانرهاست.

کلیدواژه ها

تاریخ, حماسه, روایت منظوم, مختارنامه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.