بررسی اثر کم آبیاری تنظیم شده وخشکی بخشی ریشه بر خصوصیات دانه برنج و جذب نیتروژن

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و مهندسی آبیاری، دوره: 45، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JISE-45-4_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 150
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مصطفی یوسفیان

دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

علی شاهنظری

استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

میرخالق ضیاءتبار احمدی

استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

بهروز عربزاده

استادیار پژوهش موسسه تحقیقات برنج کشور –معاونت آمل.

محمود رائینی سرجاز

استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

چکیده

به منظور ارزیابی برخی خصوصیات فیزیکی و کیفی دانه برنج و میزان جذب نیتروژن در سطوح مختلف­آبیاری، مطالعه ای در معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور در مازندران طی دو سال زراعی ۱۳۹۴و۱۳۹۵ انجام گردید. تیمارها شامل دو روش کم­آبیاری تنظیم شده(RDI)  و خشکی بخشی ریشه (PRD) در کشت جو ­و پشته با سه سطح تنش خشکی  DI۱۰)، PRD۱۰، DI۳۰، PRD۳۰،DI۶۰  ،(PRD۶۰ به همراه غرقاب دایم (FI) به­عنوان تیمار شاهد، در سه تکرار انجام گردید. طبق نتایج هردو سال پارامترهای عملکرد، آب مصرفی، راندمان تبدیل، درصد خرد، درصد آمیلوز، غلظت ژل، دمای ژلاتینه شدن و مقدار جذب نیتروژن در تیمارهای مختلف با یکدیگر اختلاف معنی­دار داشته است. بر این اساس اگرچه بیشترین عملکرد در تیمار غرقاب دایم به دست آمد، اما متوسط کاهش عملکرد در تیمار PRD۱۰ دو درصد بوده است، در حالی که مصرف آب آن ۳۲ درصد کمتر از تیمار شاهد است. طبق نتایج ضریب تبدیل در روش خشکی بخشی ریشه نسبت به غرقاب دایم حدود ۵/۰درصد افزایش داشته و کمترین درصد خرد در تیمار PRD۱۰ اندازه گیری شد. هم چنین تحت تنش ملایم خشکی، صفات کیفی مانند درصد آمیلوز، درجه ژل و دمای ژلاتینه شدن کاهش نداشته است. با افزایش تنش خشکی مقدار جذب ازت در برنج کاهش می­یابد، براین اساس بیشترین جذب نیتروژن هر دوسال در تیمار شاهد به دست آمد که مقدار آن به­ترتیب ۸/۸۵ و ۶/۸۸ کیلوگرم در هکتار بوده است. لذا استفاده از روش خشکی بخشی ریشه در کشت جوی و پشته به عنوان یک روش جایگزین در کشت برنج قابل اجرا می باشد که بدون کاهش چشم گیر در عملکرد و کیفیت برنج، موجب صرفه جویی در آب مصرفی می­گردد.

کلیدواژه ها

کشت جوی و پشته, کم آبیاری برنج, کود نیتروژن, کیفیت برنج

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.