نگاهی تطبیقی به قاعده لاضرر در فقه امامیه با تاکید بر اقدامات زیانبار دولتها در محیط زیست

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دومین کنفرانس بین المللی معماری، عمران، شهرسازی، محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب
  • کد COI اختصاصی: ICACU02_1209
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 191
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اسماعیل ستوده مایانی

دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه قم

محمدجواد فیروزی

دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه قم

چکیده

قاعده لاضرر اصلی کلی در فقه و حقوق اسلامی است .این قاعده بطور کلی در میان فقهای امامیه واهل سنت ،متسالم علیه است .با بررسی نظریات فقهای امامیه و اهل سنت ،در می یابیم که این قاعده در اکثر ابواب فقهی و حقوقی جریان دارد واین قاعده ظرفیت آن را دارد که به مسائل زیادی ازجمله سیاسی ،اقتصادی ،اجتماعی ،فرهنگی و نیز محیط زیست سرایت داده شود و به دلیل گستردگی و شمولی که این قاعده در قانون گذاری دارد،ایجاب می کند که طبق برنامه ای مدون و با پیشبینی و سیاست گذاری های کلان توسط دولت ها و نهاد های مربوطه ، خصوصا در راستای حفظ و صیانت ازمحیط زیست به کار گرفته شود زیرا حمایت از محیط زیست در واقع حمایت و حفاظت از آدمی است و لازمه حیات و بقاء او می باشد که در واقع دولت ها باید به عنوان بازوی اجرایی قوانین ، سعی در حفاظت از آن داشته باشند.به عنوان دست آورد حاصل شد اولا؛ از آنجا که این قاعده در امور عدمی را نیز جریان داشته و شامل می شود، علاوه بر بازدارندگی از تخریب محیط زیست ، می تواند نقش سازنده ای در طبیعت و مدیریت بحران داشته باشد.ثانیا؛ کلیه اقدامات زیانبار دولت ها و ملت ها علیه طبیعت و محیط زیست به استناد قاعده لاضرر، موجب ضمان بوده و مسئولیت مدنی دارد و حتی اگر تعمدا صورت گرفته باشد ضمان کیفری نیز دارد.ثالثا؛با قبول نقش اثباتی که قاعده لاضرردراحکام شرعی دارد می توان علاوه برمدیریت بحران و اثبات ضمان زیان زنندگان به طبیعت حکم الزام به جبران خسارات وارده را نیز مطابق قانون مسئولیت مدنی و قانون مجازات اسلامی بخش تعیزات ماده ۶۸۸وماده ۲۰قانون مجازات اسلامی مطرح نمود

کلیدواژه ها

قاعده لاضرر،فقه امامیه،محیط زیست ،خسارات ناشی ازاقدامات زیانبار ،جبران خسارات

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.