بررسی تطبیقی هنر اشکانی و ساسانی؛ با استناد به معماری و شهرسازی، نقوش برجسته و سکه
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: دوفصلنامه جستارهای باستانشناسی ایران پیش از اسلام، دوره: 6، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_IAEJ-6-2_009
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 406
نویسندگان
باستان شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهرکرد
دانشیار گروه باستان شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهرکرد
چکیده
با روی کار آمدن ساسانیان و پیروزی آنان بر اشکانیان، دستگاه حکومتی با نسبت دادن نسب خود به هخامنشیان و بیگانه خواندن اشکانیان، سعی بر کم رنگ کردن مظاهر حکومت پیشین داشت، ولیکن در قرون اخیر با افزایش مطالعات باستانشناسی بسیاری از زوایای پنهان این دوران آشکار و مشخص شد. اشکانیان سهم فراوانی در انتقال فرهنگ و هنر به ساسانیان داشتهاند. هدف پژوهش بررسی چگونگی روند تاثیرگذاری هنر اشکانی بر هنر ساسانی با مطالعه هنر دوران اشکانی و ساسانی، با استناد به آثار معماری، نقوش برجسته و سکهست. سوال پژوهش حاکی از آن است که نقش مایه های هنر ساسانی در چه زمینههایی و تا چه اندازه متاثر از هنر اشکانی بوده است؟ روش تحقیق توصیفی-تطبیقی است و دادهها از مطالعات اسنادی حاصل شده اند. نتایج بیانگر آن است که با وجود تلاش حاکمان ساسانی برای کم رنگ کردن مظاهر دولت اشکانی، بخش عمدهای از هنر اشکانی تاثیر انکارناپذیری بر هنر دوره بعد گذاشته است؛ به نحوی که این تاثیر در هنر معماری، ساختار بصری سکه و نقوش برجسته ساسانی به وضوح قابل مشاهده است و این تاثیر در اوایل دوره ساسانی و در زمینه معماری بیشتر بوده است. نقوشی همچون الههی نیکه و حیواناتی مثل اسب و گراز و نقوش گیاهی مانند کنگر و گل لوتوس رایج در هنر نقوش برجسته ساسانی وامدار هنر دوران اشکانی است و همچنین با استناد به سکهها، مضامین مذهبی آتشدان، ماه و ستاره، دیهیمبخشی و شمایل کلی سکههای ساسانی متاثر از سکههای دوره اشکانی است.کلیدواژه ها
معماری, نقش برجسته, سکه, اشکانی, ساسانیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.