تحلیل اثرات خشکسالی های اخیر و کمبود آب دریاچه هامون بر کارکردهای اقتصادی سیستان
- سال انتشار: 1388
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره: 5، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_IWRR-5-2_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 151
نویسندگان
دانشیار /جغرافیا دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده
اصولا در مناطق خشک به خصوص در نواحی ای که میزان ریزش های جوی آن ناچیز و معمولا زیر ۱۰۰ میلی متر می باشد، وجود منابع آب زیر زمینی و یا آبهای سطحی که خارج از این نواحی به آن وارد می شود، نقشی اساسی بر کارکردهای اقتصادی- اجتماعی این سرزمین ها داشته و دارد. دریاچه هامون در سیستان و کارکردهای حاصل از وجود آن در این ناحیه با توجه به عدم وجود منابع آب زیر زمینی ، تقریبا به نوعی کل منطقه را متاثر نموده و در مواقع پرآبی و کم آبی اثرات زیادی بر بافت و ساخت اقتصادی- اجتماعی و اکولوژیک سیستان بر جای گذاشته و می گذارد. به طوریکه طی ۱۰ سال اخیر بر اثر خشکسالی در منطقه و خشکیدن دریاچه هامون و از بین رفتن نیزارهای آن، این دریاچه که روزگاری بیش از ۴۲ تختک (جزیره های کوچک در دریاچه) را مستقیما در دل خود جای داده و بیش از ۹۰ هزار راس گاو را بطور کامل تعلیف می نموده و ۸۰ روستای حاشیه دریاچه نیز با بیش از ۲۴ هزار راس گاو، حدود ۵۰ درصد از علوفه دامی شان را به این دریاچه وابسته بوده اند، همچنین بیش از ۱۳۵۰ خانوار صیاد ، شکارچی و حصیر باف با شکار بیش از ۴۷۰ هزار قطعه پرنده، ۱۵ هزار تن ماهی و بافت بیش از ۳۰ میلیون متر مربع حصیر حاصل از نی این دریاچه مستقیما به آن وابسته بوده اند؛ اینک پس از خشکیدن دریاچه هامون عملا کلیه کارکردهای فوق الذکر از چرخه اقتصادی منطقه خارج گردیده، در عین حال ما به ازاء ریالی کارکردهای فوق نیز می بایست جهت جایگزینی آن به خارج از منطقه پرداخت گردد . حال با توجه به ته نشین شدن میلیاردها متر مکعب رسوب در بستر آن، لازم است که نسبت به لایروبی حداقل بخشهایی از بستر دریاچه اقدام گردد تا بدینوسیله هم امکان احیاء مجدد کارکردهای اقتصادی دریاچه فراهم شده و هم امکان آبگیری مناسب دریاچه بخصوص در سالهای پر آبی از یک سو و تعدیل خطر سیل و سیل خیزی در سیستان، از سوی دیگر مهیا گردد.کلیدواژه ها
مناطق خشک, دریاچه هامون, خشکسالی, کارکردهای اقتصادی, سیستاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.