مدل هارگریوز- سامانی تعدیل یافته بر مبنای ارتفاع در مناطق مرتفع ایران

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات منابع آب ایران، دوره: 17، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IWRR-17-3_015
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 277
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا جلالی

دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنرکرمان، کرمان، ایران.

بهرام بختیاری

دانشیار، بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنرکرمان، کرمان، ایران.

کورش قادری

دانشیار، بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنرکرمان، کرمان، ایران.

سودابه گلستانی

استادیار، بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.

چکیده

سازمان غذا و کشاورزی (FAO)، مدل پنمن- مانتیث فائو ۵۶ را به عنوان یک روش استاندارد در برآورد تبخیرتعرق مرجع (ETo) پیشنهاد کرده است. با این حال در مناطق مرتفع اغلب به دلیل کمبود ایستگاه­ های هواشناسی، مشکلات دیدبانی و ناقص بودن داده ­های هواشناسی لازم، استفاده از این مدل با عدم قطعیت مواجه است. بنابراین، در این مناطق باید از مدل­ هایی استفاده شود که به متغیرهای هواشناسی کمتری نیاز داشته باشند و همچنین بتوان آنها را به عنوان تابعی از ارتفاع درنظر گرفت. از این رو در تحقیق حاضر از داده­ های ۲۸ ایستگاه سینوپتیک ایران با ارتفاع بیش از ۲۰۰۰ متر از سطح دریا در بازه زمانی سال­های ۲۰۱۹-۱۹۸۹ برای تعدیل مدل هارگریوز- سامانی بر اساس ارتفاع و تصحیح ضرایب عامل دما استفاده شد. مقایسه نتایج حاصل از مدل پنمن- مانتیث فائو ۵۶ به عنوان روش استاندارد و مدل های هارگریوز- سامانی اصلی و هارگریوز- سامانی تعدیل‎ یافته نشان داد که مدل تعدیل ‎یافته بر اساس ارتفاع، نتایج بهتری نسبت به مدل اصلی ارائه می ­دهد و قادر است تبخیر-تعرق مرجع در مناطق مرتفع ایران را با دقت مناسب ­تری برآورد کند. بیش ترین نزدیکی در تخمین تبخیرتعرق با مدل هارگریوز- سامانی تعدیل‎ یافته و مدل پنمن- مانتیث فائو ۵۶ بر اساس نتایج شاخص ­های آماری MBE، MAE، RMSE، PVC، LVC، d، r و PI در ایستگاه­‎ های فیروزکوه، بافت، بلده، سی­ سخت، آوج، خوانسار، آبعلی، داران، فریدون شهر، بروجن، سمیرم، الیگودرز، فرخ ­شهر، دماوند، سپیدان و سامان مشاهده شد که نسبت به مقادیر حاصل از مدل هارگریوز- سامانی اصلی به طور میانگین ۱۴ درصد کاهش خطا داشت.

کلیدواژه ها

تابع ارتفاع, تبخیرتعرق, ضرایب تصحیح, هارگریوز-سامانی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.