مقایسه اثر مقیاس نقشه در تفکیک واحدهای کاری ژئومورفولوژی پهنه­بندی خطر بیابانزایی «مطالعه موردی: منطقه حارث آباد سبزوار»

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: اولین همایش ملی بیابان (علوم، فنون و توسعه پایدار)
  • کد COI اختصاصی: DESERT01_030
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1987
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اسماعیل سیلاخوری

دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی دانشگاه علوم کشاورزی و من

مجید اونق

استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

امیر سعدالدین

استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

اسماعیل فیله کش

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان سبزوار

چکیده

از مهمترین چالش های بشر در قرن حاضر خطر فراگیر بیابانزایی در پهنه های وسیعی از سطح کره زمین از کشورهای توسعه نیافته تا توسعه یافته است. مناسب ترین روش برای ارزیابی شدت بیابانزایی استفاده از مدل های بیابانزایی است. اولین مرحله برای اجرای مدل، تهیه واحدهای کاری است. هدف از این تحقیق مقایسه اثر مقیاس نقشه در تهیه واحدهای ژئومورفولوژی برای پهنه بندی خطر بیابانزایی است. به همین منظور در سه مقیاس اجرایی مرسوم در ایران یعنی 1:250000، 1:100000 و 1:50000 نقشه طبقات ارتفاع، شیب، جهت، و زمین شناسی تهیه و با ادغام آنها واحدهای کاری منطقه بر اساس روش ژئومورفولوژی بدست آمد. بعد از مقایسه تعداد فراوانی و درصد مساحت پلیگون نقشه ها مشخص شد که با بزرگتر شدن مقیاس از نقشه 1:250000 به نقشه 1:50000 تعداد پلیگون ها برای تمام نقشه ها با رابطه خطی روند افزایشی داشت و سطح مطالعه کوچکتر و تنوع پلیگون ها بیشتر می گردد. آزمون تفاوت بین تنوع و فراوانی واحدهای کاری سه مقیاس، با استفاده از آزمون کای اسکوئر در سطح اطمینان 99 درصد معنی دار شد. مقایسه نسبت تغییر مقیاس نشان داد که با 5/2 برابر شدن مقیاس نقشه از 1:250000 به 1:100000، 5 برابر شدن مقیاس نقشه از 1:250000 به 1:50000 و 2 برابر شدن مقیاس از 1:100000 به 1:50000 تعداد، فراوانی و درصد مساحت واحدهای کاری تقریباً با همان نسبت تغییر می کند. بررسی جزئی تر بر روی سه واحد کوهستان، دشت سر و پلایا نشان داد که این نظم هندسی و فضایی از کوهستان به سمت پلایا افزایش می یابد. در نهایت مقیاس 1:100000 به عنوان مقیاس بهینه در منطقه معرفی شد.

کلیدواژه ها

مقیاس نقشه، خطر بیابانزایی، واحدهای کاری، ژئومورفولوژی، حارث آباد

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.