مقایسه مدل های SRM و HEC-HMS در شبیه سازی رواناب ناشی از ذوب برف حوضه ی آبریز شهرچای ارومیه

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: مجله هیدروژیومورفولوژی، دوره: 2، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_HYD-2-5_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 272
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید جهانبخش اصل

استاد گروه آب و هواشناسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

یعقوب دین پژوه

دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

محمد حسین عالی نژاد

دانشجوی کارشناسی ارشد آب و هواشناسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

هدف این مطالعه، شبیه­سازی رواناب حاصل از ذوب برف در حوضه­ی شهرچای، با استفاده از دو مدل SRM و HEC-HMS است. بدین منظور، ابتدا با وارد کردن داده­های پوشش برف، متغیرهای هواشناختی و پارامترهای لازم به مدلSRM ، رواناب ناشی از ذوب برف شبیه­سازی شد. در مدل HEC-HMS نیز پس از ایجاد مدل حوضه با نرم افزار HEC-GeoHMS در محیطGIS  و ایجاد مدل هواشناختی و واردکردن پارامترهای لازم مانند تلفات، روندیابی و ذوب برف شبیه­سازی انجام شد. ضریب تعیین (R۲) مدل SRM معادل ۹/۰ و درصد خطای حجمی آن (DV) ۹۶/۱ به دست آمد. از طرفی مدل HEC-HMS نیز با دقت رضایت­بخش (ولی کمتر از SRM) شبیه­سازی رواناب ناشی از ذوب برف را انجام داد. به طوری که ضریب تعیین ( R۲) آن ۸۵/۰ و درصد خطای حجمی آن (DV) ۱/۲ درصد به دست آمد. صرف نظر از دقت بالای مدل SRM یکی از نقاط قوت مدل HEC-HMS، استفاده از داده­های دما و بارش است؛ در صورتی که مدل SRM علاوه بر این پارامترها نیازمند داده های مساحت سطح پوشش برف است که از تصاویر ماهواره­ای به دست می آید. نتایج نشان داد که مقدار کل رواناب در منطقه­ی  مورد مطالعه با مدل SRM ، معادل ۱۰۶×۹/۱۲۹ متر مکعب بود. در حالی که این رقم با مدل HEC-HMS معادل با ۱۰۶×۶/۱۲۹ متر مکعب به دست آمد. با مقایسه­ی  این ارقام با مقدار مشاهداتی (یعنی ۱۰۶×۴/۱۳۲ متر مکعب) می­توان نتیجه گرفت که عملکرد مدل SRM در مقایسه با مدل HEC-HMS نسبتا خوب است.

کلیدواژه ها

برف, سنجش از دور, HEC-HMS, SRM, شهرچای

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.