بررسی ترجمه ضرب المثل های کهن پارسی: ارتقاء مدل بیکمن و کالو از رهگذر فرهنگ امثال سخن انوری

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه کهن نامه ادب پارسی، دوره: 13، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_CLASS-13-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 148
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمود افروز

استادیار ترجمه، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده زبانهای خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

ترجمه ضرب­المثل امری چالش­برانگیز است. جستار حاضر با تمرکز بر ضرب­المثل­های کلاسیک فارسی موجود در فرهنگ امثال سخن انوری (۱۳۸۴)، در پی بررسی موثرترین راهبردهای ترجمه ضرب­المثل است. برای نیل به این هدف، ابتدا مثل­هایی از پیکره مذکور بصورت تصادفی استخراج و ترجمه معنایی-تحت­الفظی آنها نگاشته شد. سپس، با جستجو در دوفرهنگ تک­زبانه انگلیسی فرهنگ امثال آکسفورد و امثال آمریکایی، تلاش شد برای هر یک، معادل­های بومی-منظورشناختی یافت شود. مدل به­کار رفته در این نوشتار، بر اساس راهبردهای پیشنهادی بیکمن و کالو (۱۹۷۴) است. طبق یافته­ها، به­کارگیری راهکارهای تلفیقی، از کارآمدترین راهبردهای ترجمه ضرب­المثل است. در این میان، راهبرد «جایگزینی با معادل بومی» و کاربرد ترجمه تحت­الفظی در پرانتز یا پانویس، جزو موثرترین راهبردها معرفی شده است، زیرا علاوه بر فراهم آوردن اطلاعات فرهنگ-محور برای مخاطبان، سبب درک روشن مفهوم مثل نیز می­شود. همچنین، در این پژوهش راهبرد جدیدی به نام «جایگزین­سازی» ارائه شده است.

کلیدواژه ها

ترجمه ضربالمثل, فرهنگ امثال سخن انوری (۱۳۸۴), ضربالمثلهای کهن پارسی, مدل بیکمن و کالو (۱۹۷۴), ترجمه معنایی-تحتالفظی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.