قالب ها و نمادهای شیعی در هنر خوش نویسی با تاکید بر عصر صفویه

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: نشریه علمی علم و تمدن در اسلام، دوره: 4، شماره: 13
  • کد COI اختصاصی: JR_SJSCI-4-13_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 215
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

قاسم خانجانی

استادیار گروه تاریخ اسلام، پژوهشکده علوم اسلامی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران.

چکیده

درباره هنر خوش­نویسی به­ طور عام و در مورد خوش­نویسی در عصر صفویه به­ طور خاص، نوشته­هایی سامان یافته­اند، اما درباره ارتباط خوش­نویسی با تشیع و اهل بیت (ع)، به ­ویژه در عصر صفویه کمتر سخن گفته شده است. از این رو در این تحقیق، علاوه بر ارائه تعریف هنر و هنر اسلامی، مسئله این است که هنر خوش­نویسی در عصر صفویه به چه شکلی با تشیع و اهل بیت (ع) ارتباط دارد؟ در این پژوهش، با روش توصیفی-تحلیلی، با ­اشاره ­به استفاده از مفاهیم و نمادهای شیعی در هنر خوش­نویسی بخصوص در عصر صفویه، این نتیجه به­ دست می­آید که در کنار توصیه­های اهل بیت (ع) در باره خوش­نویسی و یاد کردن از برخی از اصحاب امامان (ع) و تعدادی از امامان (ع) در زمره خوش­نویسان، خوش­نویسی در قالب­های استفاده مکرر از نام­ها و القاب امامان شیعه (ع) به ویژه نام و لقب امیرالمومنین علی (ع)، دعا و توسل به اهل بیت (ع)، صلوات بر پیامبر (ص) و خاندان آن حضرت و مواردی از این قبیل، به شکل­های کتیبه نگاری، خوش­نویسی در حروف رمزی، خوش­نویسی در تصاویر، خوش­نویسی روی اشیاء، فلز و پارچه و مانند آن صورت گرفته است و اهمیت ارتباط تشیع و اهل بیت (ع) را با خوش­نویسی در عصر صفویه و آثار دوره صفوی نشان می­دهد.

کلیدواژه ها

هنر, هنر اسلامی, خوش نویسی, شیعه, اهل بیت (ع), صفویه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.