ارزیابی انتقادی باورهای رایج در حوزه مطالعات تصریح از منظر زبان شناسی شناختی اجتماعی: گامی در مسیر مفهوم سازی مجدد تصریح در ترجمه
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه زبان شناسی اجتماعی، دوره: 4، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_SOCG-4-3_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 316
نویسندگان
دانش آموخته دکتری زبان شناسی، دانشگاه تهران، ایران
استاد زبان شناسی، دانشگاه تهران، ایران
چکیده
در این پژوهش می کوشیم با بهره گیری از دستاوردهای زبان شناسی شناختی اجتماعی، دو باور رایج در حوزه مطالعاتی تصریح ترجمه ای را ارزیابی انتقادی کنیم. باورهای دو گانه طرح و نقد شده در این مقاله عبارت اند از: ۱) می توان واحدهای زبانی مستقل از بافت را بر اساس میزان صراحت آنها درجه بندی کرد. ۲) تصریح نوعی مشخص سازی است. در ارزیابی باور اول با کاربست تحلیل کیفی این نتیجه حاصل شده است که درجه بندی صورت های زبانی بر حسب میزان صراحت آنها، بدون در نظر گرفتن بافت و دانش دایره المعارفی مشترک میان اعضای جامعه امکان پذیر نیست. در نقد باور دوم با تحلیل ثانویه داده هایی که در پژوهش های پیشین نقل شده اند، نشان داده ایم که تصریح معنی، منحصر به عملیات تعبیرگری مشخص سازی نیست و دگرگونی در دیگر عملیات های تعبیرگری نیز منجر به تصریح ترجمه ای می شود؛ دگرگونی هایی که متناسب با زبان-فرهنگ مقصد به کار بسته می شوند. بنابراین، این باورها قابل اتکا به نظر نمی رسند، و غلبه آنها بر پژوهش های حوزه تصریح مانع از بازشناسی دیگر مصداق های بالقوه تصریح و تبیین آنها شده است. نظر به اتکاناپذیری باورها و رویه های پیشگفته، پیشنهاد می شود که پژوهش های حوزه تصریح بدون اتکا به این باورها و با توجه به انگیزه های شناختی-اجتماعی وقوع این تغییر ترجمه ای و تنوع فرایندهای مفهوم سازی دخیل در آن انجام پذیرندکلیدواژه ها
تصریح, ترجمه, قالب معنایی, معنی دایره المعارفی, بافت, عملیات های تعبیرگری, زبان شناسی اجتماعیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.