سینتیک رهاسازی مس توسط DTPA از خاک های آهکی استان آذربایجان شرقی
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه دانش آب و خاک، دوره: 29، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_WASO-29-3_014
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 142
نویسندگان
دانشیار، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
دانشیاران گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
چکیده
مس از عناصر غذایی کممصرفی است که سرعت رهاسازی عامل مهمی در تعیین زیست فراهمی آن برای گیاه در خاک های آهکی می باشد. در این تحقیق، سینتیک عصاره گیری مس بومی در ۲۱ خاک آهکی سطحی (۳۰-۰ سانتی متر) از استان آذربایجان شرقی با روش DTPA مطالعه و بهترین مدل سینتیکی از بین مدل های برازش یافته انتخاب شد. برای این منظور، به ۱۰ گرم خاک هوا خشک ۲۰ میلیلیتر محلول ۰۰۵/۰ مولار DTPA-TEA افزوده و تکان داده شد ودر زمانهای ۱۶/۰ تا ۲۰۰ ساعت غلظت مس رهاسازی شده تعیین شد. سپس قابلیت مدل های مرتبه صفر، اول، دوم، سوم، الوویچ، تابع توانی، پخشیدگی پارابولیک، مرتبه اول لاگرگرن و بلانچارد در توصیف فرآیند سینتیک ارزیابی شد. نتایج نشان داد که با افزایش زمان عصارهگیری غلظت مس رها شده با روش DTPA-TEA افزایش یافت و در زمان ۷۲ ساعت به یک تعادل نسبی رسید. تا ۲۰۰ ساعت، معادلههای الوویچ ساده شده و دو ثابته بهترین برازش را به داده های سینتیکی داشتند، اما در دامنه ۱۶/۰ تا ۲۰ ساعت، علاوه بر این دو معادله، معادله پخشیدگی پارابولیک نیز برازش خوبی داشت. معادلههای مرتبه اول لاگرگرن و بلانچارد با وجود دامنه وسیع ضرایب تبیین، در ۲۱ خاک مورد مطالعه به داده ها برازش مناسبی نداشتند. حاصلضرب αsβst معادله الوویچ ساده شده(qt = ۱/βs ln(αsβs) + ۱/βs lnt) برای ۱۵ دقیقه اول در تمام خاک ها بیشتر از یک بود. ثابت b معادله دو ثابته یا تابع توانی (qt = atb) با درصد شن و CEC خاک های مورد مطالعه بهترتیب ضرایب همبستگی مثبت (*۴۷/۰=r) و منفی (*۴۵/۰- =r) معنادار داشت. بیشترین ضریب همبستگی در بین پارامترهای معادلات سینتیکی برتر بین ab با sβ مشاهده شد.کلیدواژه ها
آذربایجان شرقی, خاک های آهکی, رهاسازی, مس, معادله های سینتیکیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.