تعیین اشکال فرسایش خاک و برآورد رسوب حوضه خورخوره با استفاده از منحنی سنجه رسوب

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه محیط زیست و مهندسی آب، دوره: 8، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JEWE-8-3_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 307
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدحسین سدری

استادیار بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران

مهدی کرمی مقدم

دانشیار گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

عطا امینی

دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سنندج، ایران

چکیده

به منظور جلوگیری از تشدید فرسایش خاک در مدیریت حوزه­های آبخیز، برآورد فرسایش، تعیین منبع تولید و اشکال فرسایش، ضروری است. در این پژوهش با بررسی داده­های مکانی و بازدیدهای صحرایی، میزان رسوب و اشکال مختلف فرسایش حوزه آبخیز خورخوره در استان کردستان موردبررسی قرار گرفت. جهت برآورد رسوب حوضه از روش منحنی سنجه رسوب استفاده شد. همچنین برای بررسی انواع فرسایش، نقشه­ های توپوگرافی، زمین­شناسی و عکس­های هوایی منطقه موردمطالعه، جمع ­آوری و در سامانه اطلاعات جغرافیایی مورد آنالیز قرار گرفتند. با این اطلاعات و برهم نهی لایه­های زمین­شناسی و ژئومورفولوژی، تعداد ۶۸ زیرحوضه به عنوان واحدهای کاری تعیین شد. سپس با بازدید صحرایی، نسبت به امتیازدهی به روش BLM در هر واحد کاری جهت تعیین شکل فرسایش اقدام شد. نتایج نشان داد مقدار رسوب معلق کل حوضه برابر ton/yr ۲۹۹۰ و مقدار بار کف حدود ۱۵% بار معلق می­باشد. مقدار تولید رسوب ویژه حوضه ton/km۲.yr ۳/۲۵ برآورد شد. نتایج نشان داد در تعدادی از زیرحوضه­ ها تمامی اشکال فرسایش سطحی، شیاری، خندقی، آبراه ه­ای و رودخانه ­ای در حال رخ دادن است. همچنین غالب مساحت حوضه در کلاس حساس و خیلی حساس به فرسایش قرار دارند.

کلیدواژه ها

کردستان, رسوب گذاری, فرسایش, حفاظت خاک, حوزه آبخیز

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.