واکنش تابعی زنبور پارازیتوئید Encarsia formosa (Hymenoptera: Aphelinidae) نسبت به تراکم های مختلف پوره های سفیدبالک گلخانه Trialeurodes vaporariorum (Hemiptera: Aleyrodidae) روی سه میزبان گیاهی

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: نامه انجمن حشره شناسی ایران، دوره: 38، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JESI-38-1_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 129
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدرضا باقری

بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

مهدی حسن پور

گروه گیاه پزشکی، دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

علی گلی زاده

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

شهرام فرخی

بخش تحقیقات کنترل بیولوژیک، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران، ایران

چکیده

تاثیر سه گیاه میزبان خیار، گوجهفرنگی و بادمجان روی واکنش تابعی زنبور پارازیتوئید Encarsia formosa نسبت به تراکمهای مختلف پورههای ابتدای سن چهارم سفیدبالک گلخانه Trialeurodes vaporariorum در شرایط آزمایشگاهی (دمای ۱±۲۵ درجهی سلسیوس، رطوبت نسبی ۵±۶۵ درصد و دورهی نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی) مورد بررسی قرار گرفت. پورههای سفیدبالک در تراکم‎های ۲، ۴، ۸، ۱۶، ۳۲ و ۴۸ روی دیسکهای برگی به مساحت تقریبی ۸ تا ۱۰ سانتیمتر مربع در ۱۲ تکرار در اختیار حشرات مادهی پارازیتوئید قرار گرفت. پس از ۲۴ ساعت پارازیتوئیدها حذف و تعداد پورههای پارازیته شده و نیز کشته شده در اثر میزبانخواری به تفکیک شمارش و ثبت شد. نتایج رگرسیون لجستیک نشان داد که واکنش تابعی پارازیتوئید برای هر دو نوع فعالیت "پارازیتیسم" و " پارازیتیسم+ میزبان‎خواری" در هر سه گیاه میزبان از نوع دوم است. برای هر دو فعالیت مورد مطالعه از نظر نرخ حمله بین سه میزبان گیاهی اختلاف معنیداری وجود نداشت، اما زمان دستیابی روی گوجه فرنگی بهطور معنی داری از مقادیر محاسبه شده در خیار کوتاهتر بود. قدرت جستجوگری زنبور E. formosa در مرحله "پارازیتیسم" در میزبانهای مذکور به ترتیب ۰۹۶۳/۰±۲۵۸۰/۰، ۱۳۳۱/۰±۳۸۹۵/۰ و ۱۳۶۸/۰±۳۲۸۳/۰ برساعت و زمان دستیابی ۰۸۱۰/۰±۶۸۷۰/۰، ۰۳۹۹/۰±۳۳۶۴/۰ و ۰۶۹۲/۰±۵۵۸۴/۰ ساعت محاسبه شد. بر اساس نتایج بهدست آمده بهنظر میرسد در شرایط گلخانهای، گوجهفرنگی مناسبترین گیاه برای فعالیتهای پارازیتیسم و میزبانخواری زنبور پارازیتوئید E. formosa در کنترل سفیدبالک گلخانه T. vaporariorum باشد.

کلیدواژه ها

رفتار جستجوگری, Encarsia formosa, سفیدبالک گلخانه, کنترل بیولوژیک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.