بررسی خطر گرفتگی شیمیایی فیلترهای مصنوعی حاصل از رسوب گذاری کربنات کلسیم در زهکش های کشاورزی (مطالعه موردی: منطقه رامهرمز)
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه علوم و مهندسی آبیاری، دوره: 45، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JISE-45-3_010
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 315
نویسندگان
دانش آموخته گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز.
استاد گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست دانشگاه شهید چمران اهواز
استادیار بازنشسته گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز.
استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه شهرکرد.
چکیده
گرفتگی یکی از مشکلات اصلی پوششهای زهکشی در زمان اجرا و بهرهبرداری میباشد. این تحقیق با هدف بررسی گرفتگی شیمیایی فیلترهای مصنوعی حاصل از رسوبگذاری کربنات کلسیم با سه تیمار و سه تکرار با استفاده از مدل فیزیکی در شرایط آزمایشگاهی اجرا شد. نمونهبرداری از عمق یک و نیم متری نصب زهکشها از منطقه سلطان آباد (در محدوده اراضی طرح فجر رامهرمز) انجام شد. مدل شامل یک استوانه از جنس پلیاتیلن شامل توری، شن، پوشش مصنوعی، خاک و آب بود. با استفاده از ورودی و خروجی تعبیه شده در بالای استوانه ها، ارتفاع آبی ثابت ایجاد شد که براساس قانون دارسی دبی و هدایت هیدرولیکی اندازهگیری شد. تیمار اول در شرایط بهرهبردای مداوم، تیمار دوم در شرایط قطع و وصل جریان و تیمار سوم پیوسته و تحت حرارت بود. دادههای دبی و هدایت هیدرولیکی بهمنظور بررسی معنادار بودن به وسیله نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد دبی و هدایت هیدرولیکی تا رسیدن به نقطه اوج افزایش، سپس کاهش و تا رسیدن به روند ثابت ادامه یافتند. میزان کاهش دبی و هدایت هیدرولیکی در تیمار منقطع ۵۶/۱۹ درصد و در تیمار تحت گرما ۷۷/۲۹ درصد نسبت به تیمار پیوسته بود. همچنین احتمال رسوبگذاری کربناتکلسیم بر اساس سه شاخص لانژلیر، ریزنار و استیف دیویس محاسبه شد. نتایج حاصل از تیمار اول نشان داد که احتمال رسوبگذاری در شرایط ماندگاری آب در خاک زیاد بوده است اما در صورت حرکت آب و عبور آن از فیلتر احتمال رسوبگذاری به حداقل ممکن رسیده و گرفتگی در درازمدت اتفاق خواهد افتاد. این مدت بیشتر از عمر مفید شبکه زهکشی خواهد بود. عکسبرداری الکترونیکی نیز صحت نتایج مبنی بر عدم رسوب و گرفتگی را نشان داد.کلیدواژه ها
گرفتگی, فیلتر مصنوعی, رسوب کربنات کلسیماطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.