زیست شناسی مگس مینوز خار پنبه Pegomya terebrans (Diptera: Anthomyiidae) در منطقه ارومیه، ایران

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: نامه انجمن حشره شناسی ایران، دوره: 41، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JESI-41-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 541
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

یونس کریمپور

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

لیلا ویسی دیزج

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

جمشید اکبریان

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

سعید شهند

سازمان حفاظت محیط زیست، تهران، ایران.

چکیده

بررسی­ های صحرایی و آزمایشگاهی به منظور مطالعه زیست ­شناسی مگس مینوز خارپنبه، Pegomya terebrans (Rondani) در منطقه­ ارومیه انجام شد. نتایج نشان داد که گونه­ های گیاهی میزبان این مگس، محدود به سه گونه از گیاهان متعلق به قبیله Cynareae از تیره Asteraceae شامل؛ خار ایتالیایی Carduus pycnocephalus L. و دو گونه خارپنبه به نام­ های Onopordum acanthium L. و O. leptolepis DC. می ­باشد. این گونه فقط دارای یک نسل در سال بوده و به صورت حشره کامل زمستان­گذرانی می ­کند. حشرات کامل مگس بعد از زمستان­ گذرانی، در اوایل فروردین ماه فعال شده و مگس­ های ماده بارور بعد از جفت­ گیری، در اواسط این ماه شروع به تخم ریزی می­کنند. تخم ­ها به صورت انفرادی و یا در دستجات حداکثر پنج ­تایی به صورت نامنظم در زیر برگ گیاهان میزبان گذاشته می­شوند. بسته به دمای روزانه در شرایط طبیعی، تخم ­ها بعد از ۶ تا ۱۰ روز تفریخ شده و لاروهای جوان بلافاصله با وارد شدن به درون برگ از بافت­ های بین دو سطح برگ تغذیه می­ کنند. این مگس دارای سه سن لاروی بوده و مدت زمان لازم برای کامل شدن دوره لاروی در شرایط طبیعی ۲۱ تا ۲۷ روز طول می­ کشد. لاروهای کاملا رشد کرده سن سوم با افتادن به خاک در عمق ۱ تا ۳ سانتی­متری خاک به شفیره تبدیل می­ شوند که مدت زمان آن ۴ تا ۵ ماه طول می­ کشد. ظهور حشرات کامل مگس از اواخر مهر ماه آغاز و تا اواخر آبان ادامه می ­یابد. حشرات کامل، تقریبا ۵ ماه در پاییز و زمستان به صورت غیرفعال باقی مانده و در اوایل بهار دوباره فعال می ­شوند. لاروهای مگس یاد شده توسط زنبور Biosteres spinaciae (Thomson) در منطقه مورد مطالعه پارازیته می­ شوند. ارتباط انگلی این زنبور با مگس P. terebrans برای اولین بار گزارش می­ شود.

کلیدواژه ها

مگس مینوز خارپنبه, زیست شناسی, ارومیه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.