مطالعه آزمایشگاهی جریان فوق بحرانی در تبدیل های همگرا با مقاطع ذوزنقه ای و مستطیلی

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی، دوره: 19، شماره: 73
  • کد COI اختصاصی: JR_ARIDSE-19-73_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 273
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فریناز شجاع طلاتپه

دانشجوی دکترای سازه های، گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

داود فرسادی زاده

استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

علی حسین زاده دلیر

استاد، گروه مهندسی آب، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

جواد بهمنش

استاد، گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

محمد رضا نیک پور

استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

وجود هرگونه تغییر هندسی مانند تبدیل در مسیر کانال­های با جریان فوق بحرانی، موجب تغییر ناگهانی عمق و سرعت جریان و تشکیل امواج ضربه­ ای می­ شود. در این تحقیق، ارتفاع و سرعت امواج ضربه­ای در تبدیل­های همگرای کانال روباز با مقاطع ذوزنقه ­ای و مستطیلی با به­کارگیری مدل­های آزمایشگاهی بررسی شد. زاویه شیب جانبی دیواره­ها ۴۵، ۶۰، ۷۰ و ۹۰ درجه و نسبت همگرایی ۱ به ۲، ۱ به ۳ و ۱ به ۴ به­عنوان متغیرهای هندسی و همچنین چهار عدد فرود مختلف در محدوده ۲۳/۹-۲۵/۳ به ­عنوان متغیر هیدرولیکی آزمایش­ها در نظر گرفته شد. تحلیل پروفیل­های سرعت و سطح آزاد امواج ضربه ­ای نشان می دهد که در حالت کلی، افزایش زاویه شیب جانبی دیواره تبدیل، کاهش نسبت همگرایی و افزایش عدد فرود جریان رابطه­ ای مستقیم دارد با افزایش ارتفاع و سرعت امواج. نتایج تحقیق همچنین نشان می دهد که بیشینه ارتفاع امواج ضربه­ای در تبدیل­های همگرا با مقاطع ذوزنقه­ ای، به ­ازای نسبت همگرایی ۱ به ۲ و زاویه­ های شیب جانبی ۴۵، ۶۰ و ۷۰ درجه، در مقایسه با مقطع مستطیلی، به­ طور میانگین به ­ترتیب به­ میزان ۳۴/۵۹، ۲۷/۴۴ و ۰۴/۲۴ درصد کاهش می یابد. همچنین، بیشینه سرعت امواج ضربه­ای به­ازای شرایط مذکور به­ترتیب به­میزان ۵۱/۳۷، ۲۳/۲۵ و ۶۷/۱۴ درصد کاهش می یابد. نظر به اینکه کانال­های اجرایی عمدتا با مقطع ذوزنقه­ای ساخته می­ شوند، یافته­ های پژوهش حاضر برای مهندسان طراح می­ تواند بسیار سودمند باشد.

کلیدواژه ها

امواج ضربه ای, شیب جانبی, نسبت همگرایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.