بررسی تغییرات هدایت هیدرولیکی خاک با استفاده از روش معکوس

  • سال انتشار: 1386
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی، دوره: 8، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_ARIDSE-8-3_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 136
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی ذاکری نیا

دانشجوی دکتری گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه تهران

فریبرز عباسی

استادیار موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

تیمور سهرابی

دانشیار گروه آبیاری زهکشی دانشگاه تهران

چکیده

یکی از مسائل عمده در پیش بینی کارایی سامانه های آبیاری، تغییرات زمانی ویژگی­های خاک از جمله مشخصات هیدرولیکی آن است.  در این تحقیق، برای بررسی تغییرات زمانی ویژگی­های هیدرولیکی یک خاک لوم رسی در اثر آبیاری با آب شور و سدیمی، ده نوبت آبیاری با دور هفت روز با آب حاوی کلرید سدیم با SAR  و EC به ترتیب ۳۲ و ۱۲ دسی زیمنس بر متر اجرا و سه آزمایش نفوذپذیری به ترتیب در آبیاری­های سوم، ششم و دهم اندازه­گیری شد.  مقایسه مقادیر نفوذ تجمعی و سرعت نفوذ در سه نوبت اندازه گیری نشان داد که نفوذپذیری خاک به دلیل افزایش سدیم و پراکندگی خاکدانه ها به شدت کاهش می­یابد.   برای شبیه سازی رفتار خاک در اثر آبیاری های متوالی با آب شور و تخمین پارامترهای هیدرولیکی تاثیرگذار، از مدل ریاضی HYDRUS-۱D استفاده شد.  قبل از تخمین ویژگی­های هیدرولیکی خاک، جهت آگاهی از میزان حساسیت پارامترهای هیدرولیکی، آزمون حساسیت اجرا شد.  آزمون آآآآآسمسیبتسیبتحساسیت نشان داد که نفوذ تجمعی به ترتیب نسبت به هدایت آبی اشباع (Ks)، پارامتر شکل n ، و رطوبت اشباع (qs) حساس است.  با عنایت به محدودیت داده های اندازه گیری­شده و حساسیت مدل­های ریاضی در تخمین تعداد زیادی پارامتر به روش معکوس، و با توجه به همبستگی بالای پارامترهای Ks و n در فرمول وان­گنوختن، با وجود حساسیت بیشتر مدل به n در مقایسه باqs، فقط Ks و qs در بهینه سازی بررسی شدند.  اجرای مدل در مرحله اول، برای تخمین معکوس Ks به تنهایی و در مرحله دوم برای تخمین همزمان Ks و qs انجام شد.  در هر مرحله، سایر ویژگی­های هیدرولیکی خاک از مدل ROSETTA تعیین شدند.  نتایج اجرای مرحله اول نسبت به  مرحله دوم مدل، همخوانی بیشتری با مقادیر اندازه گیری­شده در هر آبیاری نشان داد.  نتایج این تحقیق نشان داد که روش معکوس در صورت وجود داده­های کافی می تواند روشی مناسب برای براورد ویژگی­های هیدرولیکی و تغییرات زمانی آنها باشد.  همچنین، داده­های مزرعه­ای نفوذ تجمعی در آبیاری سوم و ششم به خوبی با معادله فیلیپ برازش یافت، اما دقت آن در آبیاری دهم چندان مناسب نبود.

کلیدواژه ها

حل معکوس, مدلHYDRUS-۱D, نفوذ تجمعی, هدایت هیدرولیکی اشباع

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.