تبیین و بررسی شاخص تاب آوری به عنوان یکی از شاخص های توسعه اجتماعی در علوم اجتماعی و قرآن کریم

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه توسعه اجتماعی، دوره: 15، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_QJSDS-15-3_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 217
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جلیل بیت مشعلی

دانشجوی دکتری گروه الهیات و معارف اسلامی، علوم قرآن و حدیث واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی آبادان، آبادان، ایران

سعید عباسی نیا

استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی، علوم قرآن و حدیث واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی آبادان، آبادان، ایران

علی حسین حسین زاده

گروه الهیات و معارف اسلامی، علوم قرآن و حدیث واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی آبادان، آبادان، ایران- استاد گروه جامعه شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

شاخص های توسعه اجتماعی بر اساس تعاریف اقامه شده برای مفهوم توسعه و بر مبنای دیدگاه های مختلف و سازمان ها و موسساتی که ارائه گزارش هایی جهانی از توسعه اجتماعی را بر عهده دارند، متفاوت است؛ اما قدر متیقن وجوه اشتراک عدیده ای میان آنها قابل شناسایی است و از آنجا که دامنه مفهوم و به تبع آن شاخص های توسعه اجتماعی در قرآن گسترده تر است لذا رهیافت های قرآنی شاخص های مذکور را پوشش داده گر چه برخی را برجسته تر و دارای تاکید بیشتری معرفی می نماید. در بررسی های اولیه شاخص هایی همچون: مشارکت پذیری، رواداری، نظارت عمومی و ... در قرآن به شکل برجسته تری مورد تاکید است. یکی از این شاخص های برجسته، «تاب آوری» است. این پژوهش با این پرسش که مفهوم شاخص تاب آوری در علوم اجتماعی، با قرآن و مفاهیم قرآنی چه رابطه ای دارد؟ و آیا مفهوم تاب آوری که امروزه در علوم اجتماعی وجود دارد همان مفهومی از تاب آوری موجود در قرآن است؟ این نتایج را در بر داشت که واژگان و مفاهیمی همچون صبر، ربص، استقامت، ثبات، طاقت آوری، عسر و یسر و ... تامین کننده مفهوم کلی تاب آوری در قرآن هستند بلکه تاب آوری در مفهوم قرآنی علاوه بر مقاوم سازی مادی جامعه در برابر انواع مصائب و ناگواری ها، بعد حیات معنوی و نیز اخروی بشر را نیز پوشش می دهد.

کلیدواژه ها

تاب آوری, توسعه اجتماعی, شاخص های توسعه, علوم اجتماعی, قرآن

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.