بررسی کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از روش های آماری چند متغیره در آبخوان دشت اردبیل
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: مهندسی آبیاری و آب ایران، دوره: 13، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_WATER-13-2_019
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 282
نویسندگان
آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران،
گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران
گروه علوم کامپیوتر و آمار، دانشکده علوم، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران
چکیده
کیفیت منابع آبی از اهمیت فراوانی برخوردار است. آلودگی و افت کیفی منابع آب باعث کاهش منابع آب قابل استفاده، فلج شدن توسعه اقتصادی و تهدید سلامت انسانها میشود. در این پژوهش به بررسی و تحلیل کیفیت آب زیرزمینی در آبخوان دشت اردبیل پرداخته شد. بدین منظور تعداد ۳۲ نمونه از منابع آب زیرزمینی دشت اردبیل جمعآوری و غلظت یونهای اصلی، یونهای فرعی و برخی فلزات سنگین اندازهگیری شد. سپس با استفاده از روشهای آماری چند متغیره شامل ضرایب همبستگی و تحلیل عاملی، اثر عوامل هیدروژئوشیمیایی موثر بر کیفیت آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه تحلیل شد. بر اساس ماتریس همبستگی، غلظت فلزاتی مانند آرسنیک، باریم، اسکاندیم، سیلسیم، روی و وانادیم همبستگی چندانی با یونهای اصلی نشان نداد. لذا می توان نتیجه گرفت ورود این عناصر به آبهای زیرزمینی و آلودگی ناشی از آن به علت فعالیتهای انسانی است. عناصر لیتیم و مولیبدن دارای همبستگی مثبت نسبتا بالایی با یونهای اصلی بودند که این امر، احتمالا مربوط به فعالیتهای زمینشناسی است. در تحلیل عاملی، تغییرات کیفیت آب زیرزمینی دشت اردبیل تحت تاثیر چهار عامل اصلی با مجموع ۳۱/۷۷ درصد از واریانس کل دادهها قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که عامل اول زمینزاد، عامل دوم و سوم زمینزاد و انسانزاد و عامل چهارم فقط انسانزاد بود.کلیدواژه ها
آب های زیرزمینی, عناصر سنگین, روش آماری چند متغیره, آبخوان دشت اردبیلاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.