بررسی تاثیر اجرای طرح ترسیب کربن بر اصل گسترش مشارکت در راستای ایجاد تاب آوری نظام های اجتماعی-اکولوژیکی (مورد مطالعه: شهرستان های خاتم، جاجرم و گالیکش)
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: مجله پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی، دوره: 15، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JAEER-15-1_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 178
نویسندگان
دانشجوی دکتری مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
دانشجوی دکتری مدیریت و کنترل بیابان، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
چکیده
تاب آور بودن نظام های اجتماعی-اکولوژیک در برابر تغییرات محیطی نظیر تغییر اقلیم نیازمند تضمین سیستم های محیطی مانند سیستم عرضه آب و انسانی مانند نظام حکمرانی منابع و مشارکت ذی نفعان می باشد. در کشور ایران پروژه بین المللی ترسیب کربن از سال ۲۰۰۵ در ابتدا با هدف جلوگیری از پدیده بیابان زایی آغاز گردید. از این رو در این مطالعه جوامع محلی سه منطقه هدف این طرح شامل شهرستان خاتم استان یزد، شهرستان جاجرم استان خراسان شمالی و حوزه آبخیز اوغان شهرستان گالیکش استان گلستان و میزان تاثیر اجرای طرح بر گسترش مشارکت ذی نفعان مورد بررسی قرار گرفتند. بدین منظور از هر منطقه دو روستا به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیده و پرسشنامه سنجش گسترش مشارکت بین کشاورزان و دامداران روستاهای هدف تکمیل گردید. نتایج نشان داد که اجرای طرح ترسیب کربن در سه منطقه مورد مطالعه باعث افزایش گسترش مشارکت به میزان قابل قبولی نگردیده است. همچنین مقایسه عملکرد مناطق نشان داد که در شهرستان جاجرم، ضعیف ترین عملکرد و در حوزه آبخیز اوغان شهرستان گالیکش بهترین عملکرد در راستای گسترش مشارکت ذی نفعان صورت پذیرفته است. شاخص های گسترش مشارکت نیز تنها در حوزه آبخیز اوغان و شهرستان خاتم در ۱۴ حالت از ۹۰ حالت ممکن دارای مقدار قابل قبولی بودند. در نتیجه شفافیت اهداف و انتظارات، حضور و درگیر ساختن ذی نفعان، تسهیل و رهبری، ظرفیت سازی، قدرت و منبع یابی در تمامی ابعاد اجتماعی، اقتصادی، سازمانی، زیرساختی و سرمایه اجتماعی دارای عملکرد مناسبی نبوده اند. از این رو تاب آوری خدمات اکوسیستمی موجود در سه منطقه مورد مطالعه به دلیل عدم گسترش مشارکت ذی نفعان به خطر خواهد افتاد.کلیدواژه ها
نظام های اجتماعی-اکولوژیک, تغییرات محیطی, حوزه آبخیز اوغان, شهرستان جاجرم, شهرستان خاتماطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.