ارزیابی رویکرد مجلس شورای ملی در قبال برنامه های توسعه ۱۳۲۷-۱۳۵۶ش
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، دوره: 13، شماره: 31
- کد COI اختصاصی: JR_TUHIS-13-31_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 220
نویسندگان
دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام دانشگاه اصفهان
دانشیار دانشگاه اصفهان
استاد دانشگاه اصفهان
چکیده
تعاملات قوای مجریه و مقننه (۱۳۲۷-۱۳۵۶ش/ ۱۹۴۸-۱۹۷۷م) در پیشبرد برنامه های توسعه مبین این امر بود که سازندگی فرایندی پرهزینه، زمان بر و چالش برانگیز است و برنامهریزی به عنوان روندی سیاسی اقتصادی در پرتو قانون گذاری تحقق مییابد. از این رو، ارزیابی مذاکرات مجلس شورای ملی، روایتی نوین از چگونگی تحقق برنامه های توسعه و گفتمان حاکم بر این نهادها را نشان میدهد. به همین خاطر، این نوشتار به دنبال پاسخ این پرسش است که اساسا قوه مقننه در صورت بندی و فرایند سیاست گذاری برنامه های توسعه در دوره محمدرضاشاه ایفاگر چه نقشی بود؟ برای یافتن پاسخ باید دریافت هم گرایی نهادهای مذکور در چه سطوحی در پیشرفت برنامه های توسعه و تغییرات سازمان برنامه قابل ملاحظه بود و چه عواملی سبب می شد واگرایی آن ها در قبال برنامه ها افزایش یا تقلیل یابد. سپس ارزیابی کرد که مجلس با توجه به شرایط اقتصادی، در بررسی لوایح برنامه تا چه اندازه انعطاف نشان می داد. همچنین به نقش کمیسیون برنامه در ساختار درونی مجلس و ایجاد هیئت نظارت برنامه، اشاره کرد. یافته ها نشان می دهد همسویی و تباین میان این نهادها در لزوم برنامه ریزی و ایجاد زیرساخت های لازم در چند سطح قابل مشاهده است. ابتدانهادها در نیازمندی کشور به برنامه ریزی اقتصادی اجتماعی و تصویب قوانین کلیدی، سپس همکاری در ایجاد سازمان برنامه و درنهایت بروز اختلافات در مسائلی همچون تخصیص اعتبارات و صرف هزینه ها، تمرکززدایی، توسعه منطقه ای و کوچک سازی دولت. این پژوهش به روش علی مقایسه ای، با بهره گیری از مذاکرات مجلس، اسناد و منابع کتابخانه ای، این مسائل را ارزیابی می کند.کلیدواژه ها
محمدرضاشاه, مجلس شورای ملی, سازمان برنامه, کمیسیون برنامه, هیئت نظارت برنامهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.