بازاندیشی مقایسه ای دو نظریه «سبب مقدم درتاثیر» و «سبب اقوی ازمباشر» درحقوق کیفری ایران

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، دوره: 12، شماره: 24
  • کد COI اختصاصی: JR_LAWT-12-24_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 359
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مراد عباسی

استادیار دانشگاه علوم انتظامی امین

فضل الله فروغی

دانشیار دانشگاه شیراز

چکیده

اجتماع طولی عوامل به دو حالت اجتماع « سبب و مباشر » و « اجتماع اسباب » قابل تصور است. حقوقدانان اسلامی، برای شناخت عامل ضامن در صورتی که آن عامل«سبب» باشد، به نظریه های مختلفی از جمله دون ظریه مشهور « سبب اقوی از مباشر » و « سبب مقدم در تاثیر » استناد کرده اند. به دلیل عدم تبیین معیار روشن برای استناد به این دو نظریه در جایگاه مشخص و واقعی هر یک، شاهد نوعی تداخل در کاربرد این دون ظریه هستیم تا جایی که دادرسان در پرونده هایی که از لحاظ مبانی مشترک اند، با تمسک به این دو نظریه، گاهی حکم به ضمان « سبب اقوی از مباشر » و گاهی « سبب مقدم در تاثیر » می دهند. مقاله حاضر در پی بررسی مبانی و دلایل استنادی هر یک از این دو نظریه، جایگاه واقعی این دو را تبیین و در نهایت به این نتیجه می رسد که رابطه آنها به صورت « عموم و خصوص مطلق » بوده و « سبب مقدم در تاثیر » ، همان «سبب اقوی» است. از این رو ، می توان گفت که در دونظریه مذکور ملاک و معیار ضمان، اقوائیت است که با وجود نظریه«عامل اقوی» ضرورتی به استناد«سبب مقدم درتاثیر» نیست.

کلیدواژه ها

سبب, مباشر, شرط, رابطه استناد, اجتماع طولی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.