استناد به عمومات در حل مسائل نوپدید؛ مطالعه تطبیقی فقه امامیه و حقوق آمریکا

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های تطبیقی حقوق اسلام و غرب، دوره: 9، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_CSIW-9-3_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 160
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا پورمحمدی

دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

رحیم نوبهار

دانشیار گروه حقوق اسلامی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

غالب متون قانونی به صورت قضایای عام نوشته یا گفته شده­اند. از طرف دیگر، هماره قانون­گذار - در بهترین حالت - یک قدم از اختراعات و تحولات عقب بوده است. این دو امر، این پرسش بسیار مهم را به همراه خواهد داشت که آیا مفسر می­تواند در فهم و حل مسائل نوپدید که در زمان تقنین وجود نداشته­اند، به عمومات قانونی استناد نماید؟ اگر می­تواند، ضوابط و اصول حاکم بر این استناد کدامند؟ در مقاله حاضر، سعی می­کنیم با تکیه بر اصول مشترک تفسیری در میان فقهای امامیه و حقوق­دانان آمریکایی، به این سوال بسیار مهم و بنیادین پاسخ دهیم. دیدگاه ما در قالب یک نظریه عمومی ذیل دو محور ارائه می­گردد: در محور اول، نشان می­دهیم که استناد به عمومات در حل مسائل نوپدید روشی عقلائی در تفسیر متون فقهی و حقوقی است؛ سپس در محور دوم، تلاش می­­کنیم تا شما را قانع نماییم که در این استناد باید میان مسائلی که در زمان تقنین برای مخاطب عادتا محال و غیرممکن به نظر می­رسیده­ و غیر آن تفاوت گذاشت، و صرفا در صورت اول است که استناد به عمومات قابل­ قبول است.

کلیدواژه ها

عمومات, تفسیر, مسائل مستحدثه, قاضی اسکالیا, نص گرایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.