بررسی شاخص آموزش و شاخص دو بعدی توسعه در استان های ایران با روش تحلیل مولفه های اساسی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه توسعه­ آموزش جندی­ شاپور، دوره: 13، شماره: 0
  • کد COI اختصاصی: JR_EDJ-13-0_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 186
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین ارشادی زاده

دانشجوی دکترای توسعه اقتصادی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران.

سید مرتضی افقه

عضو هیئت علمی، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران.

سید امین منصوری

عضو هیئت علمی، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران.

چکیده

مقدمه: آموزش یکی از ارکان اساسی توسعه یک کشور محسوب می شود. امروزه دسترسی افراد به آموزش، عامل مهمی در ایجاد بسیاری از نابرابری ها است. همچنین ارتباط متقابل و چرخه ای بین آموزش و اقتصاد باعث شده، تا تمرکز در این پژوهش بر روی این دو بعد قرار گیرد. هدف این پژوهش برآورد شاخص های آموزش، اقتصاد و توسعه دو بعدی هر استان با روش تحلیل مولفه های اساسی است. روش کار: در گام اول شاخص آموزش با استفاده از ۱۱ شاخص مرتبط (آموزش عمومی، عالی و فنی و حرفه ای) که همبستگی آن ها توسط آزمون بارتلت تایید شده، به دست آمده و نابرابری های آموزشی در ۳۰ استان کشور بررسی شده است. در مرحله دوم، با به کارگیری ۱۱ شاخص اقتصادی که نشان دهند وضعیت اقتصادی مناطق کشور است، شاخص اقتصاد برآورد و به تجزیه و تحلیل نابرابری در بعد اقتصاد پرداخته شده است. مجموعه داده های این پژوهش که از روش دادگان گردآوری شده اند، مربوط به سال ۱۳۹۷ می باشد. نتایج: یافته های پژوهش نشان می دهد دو استان البرز و تهران دارای بالاترین شاخص دو بعدی توسعه در کشور بوده و استان سیستان و بلوچستان با پایین ترین شاخص از بیشترین نابرابری توسعه در کشور رنج می برد. نتیجه گیری: بر اساس ماتریس همبستگی بین دو بعد آموزش و اقتصاد همبستگی ۷۵ درصدی وجود دارد. لذا می توان نتیجه گرفت در کل، استان هایی که شاخص آموزشی بهتری دارند در اقتصاد نیز رتبه بالاتری دارند.

کلیدواژه ها

نابرابری, شاخص آموزش, شاخص اقتصاد, شاخص دو بعدی توسعه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.