بررسی الگوی جریان در خلیج گرگان با در نظر گرفتن تغییرات تراز سطح آب دریای خزر با استفاده از مدل عددی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه محیط شناسی، دوره: 47، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JESJ-47-3_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 441
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبداله جعفری

دانشجوی دکتری پردیس بین الملی کیش، دانشگاه تهران

محمدحسین نیک سخن

دانشیار دانشکده محیط زیست، پردیس دانشکدگان فنی، دانشگاه تهران

محمدرضا مجدزاده طباطبایی

استادیار دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

دریای خزر یک دریای کاملا بسته است که در آن جریانات حاصل از جزر و مد بسیار ناچیز می باشد. روند رو به کاهش تراز سطح آب دریای خزر در سالیان اخیر سبب پسروی آب دریا و خشک شدن بخشی از مناطق کم عمق در خلیج گرگان گردیده است و احتمال آن وجود دارد که در سال های نزدیک ارتباط محدود خلیج گرگان با دریای خزر به طول کامل قطع گردد. در این مطالعه، الگوی جریان در لایه های مختلف برای یک سال در خلیج گرگان با در نظر گرفتن تغییرات تراز سطح آب دریای خزر با استفاده از مدل سه بعدی Mike۲۱ شبیه سازی و نتایج حاصله مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد، جریان کلی خزر در غالب مواقع به صورت پادساعتگرد است. نتایج مدلسازی ها نشان می دهد که با توجه به جهت وزش باد و هندسه دریای خزر، جهت جریان ناشی از باد در مرز غربی به صورت شمال به جنوب، و در سواحل جنوب خزر ، جریان موازی ساحل از غرب به شرق و در مرز شرقی از جنوب به شمال است. از مقدار سرعت جریان در لایه های پایین کاسته شده و جهت جریان نیز به سمت راست متمایل می گردد که نتیجه گیری گردید تغییر ایجاد شده به دلیل اثر اکمن می باشد. با توجه به الگوی کلی جریان در دریای خزر، به طور کلی می توان بیان داشت جریان ناشی از باد در مرز شرقی و جریان ایجاد شده به موازات ساحل جنوبی اثر قابل توجهی بر الگوی جریان در خلیج گرگان دارد.

کلیدواژه ها

خلیج گرگان, الگوی جریان, تراز سطح آب, مدل Mike۲۱

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.